Den 23. Februar haten d’däitsch Wieler d’Geleeënheet, en neie Bundestag ze wielen. Dat an enger Situatioun, an där sech d’Land zënter enger Rëtsch Méint mat Versich vun externer Aflossnam an Amëschung konfrontéiert gesinn huet. Dës Initiativen, déi dorop ofgeziilt hunn, d’politesch Debatt an Däitschland ze beaflossen, hate sech munchmol ganz däitlech a Form vun oppener Ënnerstëtzung fir politesch Iddien oder Parteie manifestéiert.
Se sinn awer och a méi diskreete Formen opgetrueden, besonnesch a Form vun éischter verstoppten Desinformatiounscampagnen am Internet. Am däitschen digitale Raum goufen ierféierend Publikatioune verëffentlecht, heiansdo mat Asaz vu Kënschtlecher Intelligenz (KI). Wärend déi konkreet Strategien, fir d’Walresultater an Däitschland beaflossen ze wëllen, am Virfeld vun de Wale schwéier ofzeschätze waren, stoung scho virdru fest, dass d’Resultater vun de Wale fir den 21. Bundestag am Ausland genee observéiert géife ginn. Net zulescht wéinst der zentraler Lag vum Land an Europa a senger prägender politescher Roll an der Europäescher Unioun.
Den 23. Februar 2025 ware bal 60 Milliounen däitsch Wieler a Wielerinnen opgeruff, fir wielen ze goen a 630 Deputéiert fir den neie Bundestag ze bestëmmen. Den amtéierende Bundeskanzler, de Sozialdemokrat Olaf Scholz (SPD), hat sech an de Woche virum Walgang beméit, de grousse Virsprong vum chrëschtdemokratesche Kandidat Friedrich Merz (CDU), ze verréngeren. Trotzdeem konnte sech d’Sozialdemokraten der zweeter Plaz net sécher sinn an hu sech souguer e Kapp-u-Kapp-Renne mat de Gréngen ëm déi drëtt Plaz geliwwert.
D'”Alternative für Deutschland”, déi ganz um rietse Bord vum däitsche politesche Spektrum ze fannen ass, hat béid Regierungsparteien iwwerholl a louch an de Méint virum Urnegang an de Sondagen op der zweeter Plaz.
D’Partei, déi zënter 2022 vun de Co-Cheffen Alice Weidel an dem Tino Chrupalla geféiert gëtt, hat am ale Bundestag 76 Deputéiert. Nom 23. Februar konnt si hire Contingent erhieflech vergréisseren. D’Partei, déi 2021 op 10,3 Prozent vun de Stëmme komm war, huet virun de Wale mat den 20 Prozent geflirt a sollt dës och kréien. Dës Entwécklung huet sech staark op d’Zesummesetzung vum neie Parlament an op d’Verhandlungen iwwer eng nei Majoritéit ausgewierkt.
De Schlëssel fir dëse Walerfolleg vun der AfD läit op den éischte Bléck an de Mechanisme vun der däitscher Innepolitik, besonnesch am Zesummebroch vun der Regierungskoalitioun oder am weiderhi bestoende Gruef tëscht dem eemolegen Ost- a Westdäitschland. Awer och de Virsprong vun der rietsextreemer Partei géintiwwer hire Konkurrenten a Bezuch op hir digital Strategie an den Intressi vu Perséinlechkeeten an Aflossgruppe baussent Däitschland, dierften dorun net ganz onschëlleg sinn.
Nodeem déi zweet Ronn vun de Presidentschaftswalen a Rumänien opgrond vu der iwwerraschender Victoire vum rietsextreeme Kandidat Calin Georgescu wéinst Cybermanipulatiounen an angeeblecher russescher Amëschung ofgesot gi waren, louch am Virfeld d’Fro am Raum, ob d’Resultater vun den däitsche Walen och vun Desinformatiounscampagnen an Amëschungsversich beaflosst géifen.
“Doppelgänger” a “Prawda”: Russesch Versich, “den ëffentlechen Debat ze beaflossen”
Am Februar 2022 goufen an Däitschland am Zesummenhang mam Krich an der Ukrain russesch Desinformatiounscampagnen identifizéiert, mat deene versicht gi war, “den ëffentlechen Debat ze beaflossen”.
D’Operatioun “Doppelgänger” hat fir d’éischt e puer europäesch Länner betraff. Se hat sech virun allem a Form vu gefälschten Online-Artikele vu renomméierten Noriichtesäite manifestéiert. D’Logoen an de Corporate Design vun dëse Medie goufen imitéiert, fir kremlfrëndlech Narrativer ze fërderen, wärend Russland an d’Ukrain amarschéiert war an dës vun der Europäescher Unioun ënnerstëtzt gouf a gëtt.
D’Operatioun “Doppelgänger” krut en däitschen Numm, well d’ONG EU Disinfo Lab erausfonnt huet, dass se an Däitschland hiren Ufank geholl hat, wou gefälscht Artikele vun “Der Spiegel”, “Bild”, “Die Welt” a “Süddeutsche Zeitung” am Internet verëffentlecht an iwwer Sozial Netzwierker verbreet goufen. Wéi d’Kolleege vum däitsche Medium “BR24” mellen, ass d’Operatioun op der Plattform X nach ëmmer aktiv, besonnesch mam Zil, déi Gréng, d’CDU, awer och den nach amtéierende Kanzler Olaf Scholz (SPD) ze diskreditéieren a gläichzäiteg d’Messagë vun der AfD ze ënnerstëtzen. Alles dat geschitt virum Hannergrond vu Ressentimenter géintiwwer der aler Bundesregierung an der Ënnerstëtzung vun Däitschland fir d’Ukrain.
D’Kolleege vu “BR24” hunn der RTBF matgedeelt, dass d’däitsch Denkfabrick “Center für Analyse, Monitoring und Strategie” (CeMAS) tëscht dem 27. Dezember 2024 an dem 2. Februar 2025 eng Hausse u Messagë vun der Doppelgänger-Campagne festgestallt huet, déi de Spëtzekandidat Friedrich Merz (CDU) viséiert haten.
Parallel dozou hunn och Säite mat ganz ënnerschiddleche Quelle russlandfrëndlech Contenuen an Desinformatioun mat der Campagne “Prawda” (russesch fir “Wourecht”) verbreet. D’Aktioun hat am Abrëll 2024, e puer Woche virun den Europawalen, bis zu 19 EU-Memberlänner viséiert. D’Campagne war och Deel vun engem méi grousse prorussesche Propagandanetzwierk mam Numm “Portal Kombat”, dat sech op déi offensiv Informatiounsstrategie bezitt, déi zënter Februar 2022 leeft a vun den Acteuren, déi dës digital Portaler verwalten, lancéiert gouf.
Dem am Februar 2024 verëffentlechte Rapport vun der franséischer Agence Viginum no schéngt “d’Haaptzil doran ze bestoen, iwwer de russesch-ukrainesche Konflikt ze berichten, andeem ‘d’militäresch Spezialoperatioun’ positiv duergestallt an d’Ukrain an hir Féierung erofgemaach ginn”, awer och “eng Rëtsch westlech Länner, déi d’Ukrain an hir Bevëlkerung ënnerstëtzen”, an d’Viséier ze huelen.
Zwar huet dës russesch Desinformatiounscampagne tëscht Februar 2023 a Mee 2024 zougeholl, d’Faktencheck-Netzwierk EDMO (European Digital Media Observatory), dat d’russesch Desinformatiounscampagne analyséiert huet, weist awer dorop hin, dass “trotz der wäiter Verbreedung vum Netzwierk an dem héije Volume vun de Publikatiounen, d’Wierkung vun de Prawda-Internetsäiten zimmlech niddreg war”. Et kéint sinn, dass dës éischt Operatioun eng Zort Resilienztest fir d’lokal an europäesch Autoritéite war.
Well d’Geschicht hält hei net op. E puer Méint méi spéit, nodeem d’däitsch Koalitioun aus Sozialdemokraten, Gréngen a Liberalen an d’Bréch gaange war a virgezunn Neiwalen ugekënnegt goufen, hu sech weider Desinformatiounscampagnen aus dem Ausland op en Neits op Däitschland konzentréiert.
“Storm-1516”, eng Desinformatiounscampagne, déi no der Chute vun der däitscher Regierung gestart gouf
Den däitsche Faktencheck-Medium “Correctiv” huet opgedeckt, dass eng russesch Desinformatiounscampagne am däitschen digitale Raum operéiert an zënter November 2024 ronn 100 gefälscht Internetsäiten erstallt hat, fir de Walkampf ze beaflossen. De Codenumm war “Storm-1516”.
A méi Fäll hu sech dës Desinformatiounen a Form vun Deepfakes oder duerch aner Techniken, bei deene Kënschtlech Intelligenz agesat gouf, manifestéiert. Heiansdo war et och offensichtlech, dass ChatGPT oder automatiséiert Iwwersetzungen an den Asaz koumen.
An engem gefälschten Artikel an engem gefälschte Video gouf beispillsweis de Kandidat vun de Gréngen, de Robert Habeck, beschëllegt, viru ville Joren eng jonk Fra mëssbraucht ze hunn. An anere Behaaptungen, déi vun dëser Online-Desinformatiounscampagne diffuséiert goufen, gouf ouni Beweiser verbreet, dass:
- d’däitsch Ausseministesch Annalena Baerbock op hire Reesen an Afrika d’Déngschter vun engem Gigolo an Usproch geholl hätt;
- de Marcus Faber, de Chef vun der däitscher Verdeedegungskommissioun am Bundestag, e russeschen Agent wier;
- d’däitsch Arméi plange géif, 500.000 Leit fir eng Operatioun an Europa ze mobiliséieren;
- Däitschland e Migratiounsofkommes ënnerschriwwen hätt, fir 1,9 Millioune Kenianer an Däitschland opzehuelen.
Der Leonie Pfaller no, déi fir “NewsGuard” un dësem Bericht geschafft huet a vu “BR24” befrot gouf, huet dës Campagne d’Potenzial, vill méi Leit ze erreechen, well vill vun den URLen, déi vun hirer Ekipp identifizéiert goufen, nach net aktiv sinn.
John Mark Dougan: E Mann, dee scho bei de Presidentschaftswalen an den USA aktiv war
“Correctiv” no schéngt et, dass dës Campagne mat der bekannter russescher Internetrechercheagence IRA a Verbindung steet. Awer och mat engem fréieren amerikanesche Polizist, dee vum russesche Militärgeheimdéngscht (GRU) bezuelt gëtt: John Mark Dougan, e Mann, deen Observateure vun Desinformatioune wuelbekannt ass.
Dëse fréiere stellvertriedende Sheriff vun der Stad Palm Beach a Florida ass 2016 a Russland geflücht. Hie gëtt vu “France24” als “éischten amerikaneschen ‘Troll’ am Déngscht vum Wladimir Putin” bezeechent. Hie gouf mam Ufank vum Krich an der Ukrain am Joer 2022 bekannt, wéi hie Russland verdeedegt huet, dat an d’Ukrain amarschéiert war, an ouni Beweiser behaapt huet, d’USA hätten do “Laboratoire fir d’Hierstellung vu biologesche Waffen” installéiert.
De Grond, firwat hie méi Opmierksamkeet erreegt, war awer virun allem, well den Dougan schonn am leschte Presidentschaftswalkampf an den USA involvéiert war. De Startup fir Anti-Desinformatioun mam Numm “NewsGuard” huet festgestallt, dass den Dougan hannert dem Erstelle vu gefälschten Internetsäiten a Videoe stécht, fir d’Ukrain ze diskreditéieren a russlandfrëndlech Desinformatioun un d’amerikanesch Ëffentlechkeet ze bréngen, déi tëscht der Demokratin Kamala Harris an deem vun de Republikaner ënnerstëtzten Donald Trump ze wielen haten.
De Mann huet fir seng Strategie KI agesat an eng Rëtsch Falschmeldunge produzéiert, zum Beispill, dass d’Kamala Harris an eng Farerflucht verwéckelt gewiescht wär, nodeem si en 13 Joer aalt Meedchen ugestouss hat.
No den US-amerikaneschen hat den Dougan och d’däitsch Walen am Februar 2025 am Viséier.
Den 23. Januar 2025 huet “NewsGuard” iwwer déi aktuell Ziler an Zilsetzunge vun der Operatioun “Storm-1516” bericht: Fërderung vu “populisteschen an euroskepteschen Usiichten duerch d’Verëffentlechung vu Contenuen, déi d’Partei ‘Alternative für Deutschland’ (AfD) ënnerstëtzen, déi fir hir nationalistesch an EU-kritesch Positioune bekannt ass. Gläichzäiteg huet d’Netzwierk et reegelméisseg op traditionell Parteie wéi “die Grünen” ofgesinn, deenen hir Positioune fir d’Energieonofhängegkeet vu Russland a fir d’Ënnerstëtzung vun der Ukrain an der NATO géint d’Interesse vu Moskau ginn.”
Elon Musk: Eng staark Ënnerstëtzung fir d’Alice Weidel?
Den John Mark Dougan ass net den eenzegen auslänneschen Acteur, dee versicht huet, d’Resultat vun den däitsche Bundestagswalen ze beaflossen. Den Elon Musk gëtt vum Ausland vill méi wouergeholl.
Den amerikanesche Milliardär hat de 25. Januar eng Videokonferenz mat der rietsextreemer AfD, fir si bei de Walen ze ënnerstëtzen. Dës Interventioun koum net iwwerraschend, well de Musk, nodeem hie sech intensiv an de Walkampf vum Donald Trump agemëscht hat, d’däitsch Partei e puer mol ëffentlech a Bäiträg a sengem Sozialen Netzwierk X ënnerstëtzt hat.
- Leschte Summer hat hien am Virfeld vun de Regionalwalen an der eemoleger DDR, wou d’Rietsextreem historesch héich Zoustëmmung kruten, d’Usiicht vertrueden, dass hien d’Positioune vun der AfD net als “rietsextreem” empfanne géif.
- Den 1. Oktober 2024 hat hien en ëffentlecht “Live”-Gespréich mat der Alice Weidel, der Co-Cheffin vun der AfD, vun iwwer enger Stonn op senger Plattform.
- Den 8. November hat hien den Olaf Scholz am Kader vum Auserneebrieche vun der Regierungskoalitioun als “verréckt” bezeechent.
- Am Dezember 2024 hat hien en Tweet ofgesat, an deem hie festgehalen hat: “Just d’AfD kann Däitschland retten.” E Slogan, deen de Musk den 9. Januar 2025 widderholl hat.
Déi däitsch Inneministesch Nancy Faeser hat an der Amëschung vum Elon Musk an de Walkampf en Ugrëff op d’Demokratie gesinn. Mee och wann dës oppen Ënnerstëtzung vum Milliardär fir d’AfD hefteg Reaktiounen ervirgeruff huet – och vum Bundeskanzler Scholz, deen him virgeheit huet, d’extreem Riets ze ënnerstëtzen – ass se net illegal.
Et handelt sech ëm eng Form vu versichter Amëschung vun engem mächtegen Acteur, awer ofgesinn dovun, dass een e Boykott oder e Verbuet vu senger Plattform X op däitschem Buedem a Betruecht zitt, loossen d’Meenungsfräiheet an d’Spill vun der Demokratie esou Stellungnamen zou.
An trotzdeem huet X de 7. Februar eng juristesch Néierlag virun engem däitsche Geriicht agestach. D’Geriicht huet decidéiert, dass d’Plattform virun de Wale vum 23. Februar Fuerscher direkten Accès zu Donnéeën iwwer politesch motivéiert Contenue muss ginn.
Zwee däitsch Verbänn hate geklot an d’soziaalt Netzwierk beschëllegt, d’Beméiungen, eng Analys vu méigleche Walinterferenzen duerchzeféieren, blockéiert ze hunn, andeems et hinne keen Zougang zu Donnéeën iwwer den Engagement fir Contenue – dozou gehéieren och Likes, Shares a Visibilitéitsmesuren – ginn huet. Aner Plattformen hate Fuerscher dës Informatiounen zur Verfügung gestallt, besonnesch am Kader vum DSA, dem “Digital Services Act”, dee vun der Europäescher Unioun fir d’Bekämpfe vun Online-Desinformatioun agefouert gouf.
D’Landgeriicht Berlin hat en Faveur vun de Kläger entscheet an eng Injonction urgente ausgesprach, déi X dozou verflicht huet, de Fuerscher bis de 25. Februar iwwer säin Online-Interface en Echtzäitzougang zu den ugefuerderten Donnéeën ze ginn. Am Urteel gouf X ausserdeem dozou verurteelt, d’Geriichtskäschten ze iwwerhuelen, an et krut eng Amende de procédure vu 6.000 Euro. Eng Entscheedung, déi vun X kontestéiert gouf. D’Entreprise huet eréischt 11 Deeg duerno reagéiert an erkläert, dass et sech ëm eng Entscheedung handele géif, déi “fundamental a (säi) Grondrecht agräift” an “d’Rechter op Privatsphär a fräi Meenungsäusserung (vu sengen) Notzer menacéiert”.
Ausserdeem geet aus engem Rapport vum “Centre for AI and Digital Humanism” ervir, dass d’Bäiträg vun der AfD am Elon Musk sengem Netzwierk am Verglach zu den anere Parteien onverhältnesméisseg vill Opmierksamkeet kruten, wat virun allem op Bots zeréckzeféieren ass, déi d’Bäiträg amplifiéieren. Dës Virgoensweis soll an der Diskussioun tëscht Musk a Weidel op der Plattform am Oktober 2024 beschwat gi sinn.
Gefor vun Amëschung gëtt vun Autoritéiten eescht geholl
Den däitschen Noriichtendéngschter war et net méiglech, op dës Gefore vun Amëschung op déi däitsch Bundestagswalen anzewierken. Wou si hätte versiche kënnen, eppes ze ënnerhuelen, ass de Kampf géint FIMI (“Foreign Information Manipulation and Interference”, Um. v. d. Red.). Dat si Versich vun Amëschung mat illegale Mëttelen.
Am Oktober zejoert hat den däitschen Inlandsgeheimdéngscht, d’Bundesamt fir Verfassungsschutz, virun engem Zouhuele vu vu Russland gesponserte Spionage- a Sabotageaktioune gewarnt. Den 29. November 2024 huet en en Aarbechtsgrupp agesat, fir all Versuch vun engem auslännesche Staat, d’nächst Bundestagswalen ze beaflossen, ze verhënneren.
Fuerscher waren och besuergt iwwer déi méiglech Auswierkunge vun Hackeroperatiounen an Desinformatiounscampagnen, déi dorop ofgeziilt haten, “d’ëffentlech Meenung ze beaflossen” oder “d’Land ze splécken”. D’Presidentin vum däitsche Bundesamt für Cybersichterheit (BSI), d’Claudia Plattner, hat de 6. Dezember 2024 virun der Press dorun erënnert, dass “et Kräfte bannen a bausse vun Däitschland gëtt, déi en Intressi dorun hunn, de Walprozess ze attackéieren an d’demokratesch Uerdnung ze stéieren.”
Eng Partei, déi bei hirer Fäegkeet, d’Debatt am Internet ze beaflossen, e Virsprong huet
Déi gréisst Gefor am Beräich Desinformatioun kéint awer vu banne kommen.
D’intern Risiken, déi vun den Autoritéiten identifizéiert goufen, betreffe besonnesch d’Strategien, déi vun den als “antidemokratesch” identifizéierte Parteien ëmgesat ginn, an hir Fäegkeeten, hir Narrativer an de Sozialen Netzwierker ze verstäerken oder ierféierend Contenuen duerch den Asaz vu Kënschtlecher Intelligenz ze verbreeden.
Tatsächlech erméiglechen ëmmer méi sophistiquéiert a gläichzäiteg méi liicht zougänglech Techniken d’Schafen an d’Verbreede vun “alternative Realitéiten”. D’KI ass am Laf vun hirer Entwécklung zu enger neier Erausfuerderung am Kampf géint Desinformatioun ginn.
Am Januar vun dësem Joer, wéi Kalifornien vun heftege Bëschbränn heemgesicht gouf, gouf a Videoen op TikTok behaapt, dass dem Olaf Scholz seng 90 Milliounen deier Villa, déi hien angeeblech zu Hollywood hätt, ofgebrannt wär, genee wéi d’Villa vun der Co-Presidentin vu “Bündnis 90 / Die Grünen” Franziska Brantner.
An dësem Zesummenhang sot d’Katja Munoz, Fuerscherin am “Zentrum für Geopolitik, Geoökonomie und Technologie” vum däitsche Think Tank fir auswäerteg Bezéiunge mat Sëtz zu Berlin, de 6. Dezember géintiwwer der “Deutschen Welle“, dass keng Partei eng méi grouss, “digital Infrastruktur” opgebaut hätt wéi d’AfD, fir hir Narrativer am Internet ze promouvéieren.
E Video a KI-generéiert Influenceren als Ënnerstëtzung fir d’AfD
Als siichtbaart Zeeche vun dëser Strategie huet den AfD-Landesverband vu Brandenburg ugangs Februar 2025 e KI-generéierte Walkampfvideo an den Internet gestallt, an deem Politiker vun anere Parteien ze gesi waren.
An dëser Sequenz, déi ënner anerem op Instagram verbreet gouf, begi schwaarz Männer Iwwerfäll a verkafen Drogen. Zerstéiert Eoliennë leien um Buedem. De Video weist och zwee Bundesministeren, déi mat KI dragesat goufen. De Karl Lauterbach (SPD) gëtt vu Polizisten an Handschelle ofgeféiert, wärend de Robert Habeck (Die Grünen) als Drecksmännche schafft.
KI erméiglecht eng “Emotionaliséierung” vum politeschen Debat
Och wann d’Manipulatioun trotz der feelender Kennzeechnung, dass hei mat KI geschafft gouf, kloer erkennbar ass, ass evident, dass d’AfD bewosst op “Emotionaliséierung” setzt.
Experten, déi vun der Faktencheck-Ekipp vum “Bayrischen Rundfunk” befrot goufen, hu virun de laangfristegen Auswierkunge vun esou Contenue gewarnt, well se bestoend politesch Iwwerzeegunge verstäerken an zu der sozialer Polariséierung bäidroe kënnen.
E weidert Beispill fir den Asaz vu KI ass d’Kreatioun vu falschen AfD-frëndlechen Influenceren.
Zwar gouf dëse Phenomeen scho méi fréi observéiert, virun allem a Frankräich, wéi op TikTok eng nei (komplett erstallt) weiblech Figur aus der Le Pen-Famill opgedaucht war, mee d’Ausmooss vun dësem Virgoen am Kader vun enger Walcampagne hat vill Froen opgeworf, besonnesch wéinst de Fäegkeete vu KI, Contenuen ëmmer méi realistesch ze gestalten.
Ass d’AfD awer déi eenzeg Partei, déi KI fir d’Produktioun vun Online-Contenu agesat huet? “Souwäit mir wëssen, hat keng aner politesch Partei an Däitschland KI op dës Manéier fir hire Walkampf agesat. Et gouf awer Eenzelfäll. Zum Beispill hat de sozialdemokrateschen Deputéierte Bengt Bergt am November zejoert en Deepfake, deen de Friedrich Merz duergestallt huet, gedeelt. Dat hat zu grousser Roserei bei de Politiker geféiert, ënner anerem och bei Membere vu senger eegener Partei. De Bergt hat sech schlussendlech beim Merz entschëllegt an de Video geläscht”, sot d’Jana Heigl, op Faktenchecke spezialiséiert Journalistin fir d’Rubrik “Faktenfuchs” vum “Bayrischen Rundfunk”.
Walen, déi wäit iwwer d’däitsch Grenzen ewech observéiert goufen
Den Afloss vun Desinformatiounscampagnen an Interventioune vu baussen op d’Walverhale vun den Däitschen ass nach ëmmer schwéier ze moossen.
D’Jana Heigl huet betount, dass et keng Etüde gëtt, déi en direkten Zesummenhang tëscht dëse Strategien an der Intentioun beim Vott hierstellen. An awer fält hirer Meenung no een Element op: “Et ass ze bemierken, dass all d’Institutiounen an Experten (Inneministère, Ausseministère, Bundesverfassungsschutz, NewsGuard an CeMAS), déi vu menger Ekipp befrot goufen, sech haaptsächlech op prorussesch Campagnë konzentréiert hunn, wéi se op d’Fro vun der Amëschung an d’däitsch Walen ugeschwat goufen”, wouduerch d’Roll vum Elon Musk a seng erkläert Ënnerstëtzung fir d’AfD an den Hannergrond gedréckt gouf.
Mee ofgesi vun den Afloss-Strategien an der digitaler Amëschung waren d’Wale vum 23. Februar eng wichteg politesch Zäsur fir Däitschland.
D’gemeinsam Ofstëmmung vun CDU/CSU an AfD iwwer d’Migratiounspolitik war en Tabubroch an huet d’Brandmauer zum Fale bruecht. Duerch dës Brandmauer waren rietsextreem Parteien zënter dem Zweete Weltkrich vum parlamentaresche Spill isoléiert ginn.
En “onverzeileche Feeler” fir de Bundeskanzler Olaf Scholz, deen an dëser Allianz e gravéierend ideologescht Verréckele gesinn huet. Op der Strooss hate sech Bierger mobiliséiert: Den 8. Februar hate sech méi wéi eng Véierelsmillioun Demonstranten zu München versammelt an d’Normaliséierung vun der AfD denoncéiert.
Mee trotz dësen Demonstratiounen haten d’Ëmfroen eng Stäerkung vun der rietsextreemer Partei virausgesot. Si sollt den 23. Februar och hiert bescht Resultat afueren. Bei Wale koum et deemno net zu engem Duerchbroch fir d’politesch Mëtt oder zu Widderstand géint d’AfD, mee de Walausgang gouf iwwer d’däitsch Grenzen ewech mat Argusaen observéiert.
Fir Europa, d’westlech Demokratien an d’Observateure vun Desinformatioun war den 23. Februar sécherlech e Meilesteen, dee souwuel d’Schwäche vum System wéi och seng Widderstandsfäegkeet géintiwwer Amëschungen opgewisen huet.
Dëse Faktencheck vun der RTBF gouf vun RTL op Lëtzebuergesch iwwersat.
