Scroll Top

Dir gesitt am Moment d'Websäit a Sprooch LB. Fir zousätzlech Faktenchecken an Inhalter, déi zu anere Gemeinschafte betreffen, benotzt w.e.g. d'Fändelikonen fir Sproochen ze wiesselen.

NewsLetter Test

DisinfoCheck Roundup Juli 2023

Edito

Wëllkomm zu engem weideren DisinfoCheck Roundup, engem Newsletter voll gepaakt mat Noriichten, Faktenchecks an Etüden iwwer Desinformatioun an der Belsch an zu Lëtzebuerg.

An dëser Ausgab steet den Desinformationstrend am Zesummenhang mat dem rasanten Opstig vu generativer kënschtlecher Intelligenz (KI) wéi MidJourney oder DALL-E am Mëttelpunkt. No der Verbreedung vun den antëscht berüchtegte Biller vum Donald Trump am Prisong, dem Emmanuel Macron ënner den Demonstranten a Frankräich oder dem Poopst François an engem schicke Mantel hu Faktenchecker an de leschte Méint eng spronghaft Hausse vum Asaz vun dësen Technologien observéiert. Et huet ewell e substanziellen Impakt op den Desinformatiouns-Ekosystem am Joer 2023 gehat.

Generativ KI, déi et Notzer beispillsweis erméiglecht, Biller op Grondlag vun enger einfacher Textbeschreiwung ze erstellen, ass antëscht zu engem mächtegen Tool gi fir déijéineg, déi probéieren, d’ëffentlech Meenung ze manipuléieren, andeem si falsch Erzielunge mat Biller ënnermaueren.

Enn Mee gouf e Bild, dat eng Explosioun an der Géigend vum Pentagon zu Washington weist, op Twitter verbreet. Ënnerhalb vu Minutte gouf et vu sëllege Konte mat bloe Kreepercher gedeelt, dorënner een, dee fälschlecherweis behaapt huet, e géif zu Bloomberg News gehéieren. Obwuel de Contenu Charakteristiken opgewisen huet, déi dorop higewisen hunn, datt e mat Hëllef vu kënschtlecher Intelligenz generéiert ginn ass, war e laang genuch zirkuléiert, fir eng konkret Wierkung ze entfalen. Kuerz nodeem d’Bild op Twitter zirkuléiert ass, ass den US-Aktiemaart däitlech agebrach.

Am Moment ginn Tools fir d’Erkennung vun esou Technologien entwéckelt, fir Faktenchecker bei der Bekämpfung vun dëser neier Aart vun Desinformatioun ze ënnerstëtzen. Stand momentan gëtt et awer nach keen Tool, den eng perfekt Erkennung erméiglecht. Et gesäit dofir duerno aus, datt dat hei eng nei Ronn Verstoppches wäert ginn.

D’europäesch Legislatioun zur KI zillt dorop of, d’Kennzeechnung vu KI-Contenue mat Waasserzeechen ze erzwéngen. Well déi Technologie awer weltwäit verbreet ass, schéngt dës nëmmen den Ufank vun enger neier Ära ze sinn, an der d’Authentizitéit vu Biller, déi an de soziale Medie verbreet ginn, ëmmer méi schwéier ze erkenne si wäert.

Grégoire Ryckmans, Journalist, RTBF

Dat Neiste vun EDMO BELUX

  • EDMO BELUX huet e Resümmee publizéiert, den déi dräi Haapterkenntnisser vun der am Fréijoer 2022 duerchgeféierter vergläichender Ëmfro diskutéiert. Zil vun der Ëmfro war et, en Abléck an d’Expositioun géintiwwer, de Glawen un, déi observéiert Ursaache vun a Léisunge fir Desinformatioun a véier Regiounen – Flandern, Wallounien, Bréissel a Lëtzebuerg – ze erhalen. Liest méi [hei ADD LINK].
  • Opbauend op der neister Enquête vun CheckFirst, déi eng massiv Bedruchsmasch opgedeckt huet, bei der méi ewéi 1.500 Facebook-Annoncen Notzer op iwwer 160 Domains mat gefälschte Mediesäite weidergeleet hunn, hunn d’EU DisinfoLab an EDMO BELUX déi belsch Fäll méi genee ënnert d’Lupp geholl – ierféierend Campagnen, déi sech als sechs Noriichtemedienorganisatiounen ausginn hunn, dorënner Le Soir an De Standaard. Liest méi iwwert eis Enquête hei.
  • EDMO BELUX huet am Kader vun der EU DisinfoLab-Serie vu Länner-Infoblieder iwwer d’Desinformatiounslandschaft an der Belsch an zu Lëtzebuerg verëffentlecht. Si presentéieren déi wichtegst Informatiounen zur Desinformatiounslandschaft an all Land an engem kuerzen Text an hiewen déi bekanntste Fäll vun Desinformatioun, gängeg Narrativen, d’Gemeinschaftsacteuren a politesch Initiativen ervir. Dir fannt d’Infoblat zu der Belsch hei an d’Infoblat zu Lëtzebuerg hei.

Eise fact-checkers' corner

Säit dem Ufank vun eisem Projet hunn eis Faktencheck-Partner AFP, RTBF an RTL Lëtzebuerg 700 Faktenchecks an de fënnef Sproochen, déi vun EDMO BELUX ofgedeckt ginn, verëffentlecht! De Krich an der Ukrain, d’Suitte vun der Covid-19 Pandemie an de Klimawandel – déi üblech Theeme sinn nach ëmmer dobäi. Allerdéngs huet och d’Zuel vun de Faktenchecks zum Theema kënschtlech Intelligenz däitlech zougeholl. A mat Bléck op déi ëmmer méi grouss Verbreedung vu KI am Alldag an dem Asaz vun dësen Technologien zur Verbreedung vun Desinformatioun erwaarde mir, dass eis digital Investigativjournalisten an de kommende Méint nach méi Faktenchecks zu dësem Theema schreiwe wäerten.

An dëser Rubrik hiewe mir den neisten Top-Faktencheck (no Unzuel vun de Vuen) fir all Sprooch ervir. Besicht eisen Internetsite, fir weider Faktenchecks ze liesen!

Hutt Dir eis Top-Faktenchecks gelies?

NewsLetter - July LU

Faktencheck vun AFP (op Englesch): Computer-generéiert Bild vun engem „Ris“ weist net de leschte liewegen Neandertaler Faktencheck vun RTBF (op Franséisch): Benotzt China kënschtlech Intelligenz, fir d'Gehierer vu Schüler ze „kontrolléieren“? Faktencheck vun AFP (op Hollännesch): Paräis feiert de Pride Month - mee et gouf kee risege Reebou ëm den Arc de Triomphe installéiert Faktencheck vun AFP (op Däitsch): Dës Videoen weise kee brennenden Elektroauto zu Mailand Faktencheck vun RTL Lëtzebuerg (op Lëtzebuergesch): Fotoe vu Poopst-Hochzäit mat Kënschtlecher Intelligenz erstallt
Klickt hei fir den Detail Klickt hei fir den Detail Klickt hei fir den Detail Klickt hei fir den Detail Klickt hei fir den Detail

Wousst Dir schonn?

  • De European Digital Media Observatory (EDMO) verëffentlecht all Mount eng aktualiséiert Kaart, op der déi bescht vun EDMO an den nationalen a regionale Plattforme produzéiert Faktencheck-Contenuen ervirgehuewe ginn. Dir fannt déi drëtt Editioun hei!
  • Am Virfeld vun de Wale schafft Mediawijs zesumme mat anere Partner aus Flandern, Holland a Kroatien un dräi EDUboxen zu den Theeme Politik, politesch Sprooch an Ideologie. Dës ready-to-use Ënnerlage fir de Cours, déi déi Jonk op hir éischt Walerfarung virbereede sollen, wäerten ab November gratis disponibel sinn.
  • Eis Kolleege vun der VUB, Trisha Meyer (Editrice), Tom Willaert, Jonas Lefevere an Ike Picone (Auteuren) hunn zu enger Reflektioun iwwer den Ëmgang vun der akademescher Communautéit mat „Wourecht“, déi e Joer laang an Aarbecht war, bäigedroen. D’Resultat ass en editéierte Volume, dee bei POINcaré erauskomm ass an hei am Open Access disponibel ass (op Hollännesch, englesch Iwwersetzung kënnt deemnächst). Déi verschidde Bäiträg representéieren e faarweg a villfälteg Spektrum un Iwwerleeungen aus ganz ënnerschiddlechen Disziplinnen a mat ganz ënnerschiddlechen Interpretatioune vun dem, wat Wourecht bedeit. Mir reflektéieren iwwer Wat ass Wourecht? Wie bestëmmt, wat wouer ass an op wéi enger Grondlag? Wéi eng Roll kënnen a sollte Wëssenschaftler als Experte bei all dem spillen? Spillt déi digital Revolutioun eng entscheedend Roll an eisem Ëmgang mat dem, wat mir fir wouer halen? An enger (digitaler) Post-Wourecht-Ära betoune mir, wéi wichteg et weiderhin ass, no Wourecht(en) ze sichen, de Prozess vun der wëssenschaftlecher Enquête ze erklären a sech u gesellschaftlechen Debaten ze bedeelegen. An der Wëssenschaft geet et ëm Ongewëssheet, a mir betruechten dës Ongewëssheet als konstitutiv Element bei der Sich no Wourecht.

Manifestatiounen & Annoncen

Deemnächst:

  • Freedom not Fear, eng järlech Konferenz iwwer Privatsphär an digital Rechter, fënnt vum 1. bis de 4. September zu Bréissel statt. Klickt hei fir den Detail.
  • D’EDMO BELUX Lunch Lecture Rei gëtt nom Summer weidergefouert. Den éischte confirméierte Rendez-vous ass de 4. September, mam Guest Speaker Guillaume Kuster, den eis déi ëmfaassend Enquête vun CheckFirst iwwer eng grouss ugeluechte Facebook-Annonce-Bedruchsmasch presentéiere wäert. Mellt Iech hei un / Haalt Iech den Datum fräi a freet Iech schonn op déi nächst Editiounen!
  • Déi alleréischt EU DisinfoLab 2023 Joreskonferenz ausserhalb vu Bréissel wäert den 11.-12.Oktober 2023 zu Kraków, Pole stattfannen. Fir Iech ze registréieren an de Programm ze liesen, klickt hei.
  • Den EDMO-Formatiounsprogramm, dee verschidden Interessegruppe beim Verständnis an der Bekämpfung vun Online-Desinformatioun ënnerstëtze soll, offréiert eng Auswiel un Online- a Presenzmodüllen zu Theemen ewéi Mediekompetenz, Faktenchecks an OSINT, Fuerschung zu Desinformatioun a politesch Analys. D’Lëscht vun den nächste Formatioune fannt Dir hei.
  • Eng nei Editioun vun „Nieuws in de Klas-dag“ (Noriichten-an-der-Klass Dag) fënnt den 12. Oktober 2023 zu Bréissel statt. Dës Manifestatioun ass en absolutte Muss fir jiddereen, dee Jonker dobäi ënnerstëtzte wëll, hir Fäegkeeten am Ëmgang mat Noriichten an (Des-)Informatiounen a Flandern auszebauen. Haalt Iech den Datum fräi, weider Informatioune kommen nach no!
  • Vum 28. Februar bis den 1. Mäerz 2024 fënnt zu Bréissel eng Konferenz iwwer déi vill Gesiichter an der Mediekompetenz statt. Dës dräidegeg Manifestatioun gëtt am Kader vum belsche Virsëtz vum Rot vun der Europäescher Unioun organiséiert. Haalt Iech dës(en) Datum(en) fräi!

Viru Kuerzem:

  • Fir déi drëtt EDMO BELUX Lunch Lecture de 16. Mee, ënnert dem Titel ‘Truth or trust?’, konnte mir d’Guest Speakerin Eline Severs, Assistenzprofessesch am Departement fir Politikwëssenschaft vun der Vrije Universiteit Brussel (VUB) begréissen. Dir kënnt Iech d’Slides vun hirer Presentatioun hei
  • D’EDMO Joreskonferenz 2023 huet de 25. Mee zu Bréissel stattfonnt an huet Medien- a Politikexperten, Journalisten a Membere vun der Zivilgesellschaft zesummebruecht, fir sech mat den Erausfuerderunge vun der Online-Desinformatioun an hirer Bekämpfung ze befaassen. EDMO BELUX war op der Manifestatioun staark vertrueden, an d’Aarbecht vun der belsch-lëtzebuergescher Plattform gouf un engem eegene Stand am Lobbyberäich zesumme mat aneren EDMO-Plattforme virgestallt. Mir wäerten och Deel vun der EDMO Election Taskforce sinn, déi wärend der Konferenz lancéiert ginn ass. Klickt hei fir den Detail.
  • Den 13. Juni huet den Tom Wilaert (Vrije Universiteit Brussel / EDMO BELUX) zesumme mam Armin Pournaki (ENS, Sciences Po médialab, MPI Leipzig) am Kader vun enger gemeinsamer DE FACTO-Manifestatioun am Sciences Po médialab, Paräis, e Virtrag zum Theema Desinformatioun an Narrativer an de soziale Medie De Virtrag huet sech op Froe vum Sampling an der Inhaltsanalys fokusséiert, andeem eng Etüd iwwer hollänneschsproocheg antagonistesch Communautéiten op Telegram diskutéiert gouf, déi am Kader vum Projet EDMO BELUX duerchgeféiert gouf. Spezifesch goung de Virtrag doropper an, wéi Netzwierker vu connectéierten, antagonisteschen Telegram-Kanäl op induktiv Aart a Weis identifizéiert kënne ginn a wéi mir thematesch Entwécklungen an den Noriichten, déi an dëse Kanäl opdauchen, erkenne kënnen. Den zweeten Deel vum Virtrag huet sech mat der méi allgemenger Fro vun den Narrativen an wéi een d’Konzept operationaliséiere kann, fir narrativ Spueren aus Texter erauszeschaffen. Zu dësem Zweck goufen en éischte methodeschen Usaz an Tools virgestallt, déi am EDMO BELUX Schwësterprojet SoMe4Dem (Horizon Europe Social Media for Democracy) entwéckelt goufen. Weider Informatiounen iwwer de Virtrag fannt Dir hei.
  • Den 20. Juni huet Mediawijs am Kader vun EDMO BELUX den Desinforum, eng Networking-Manifestatioun, organiséiert, fir d’Erausfuerderungen an d’Méiglechkeeten am Kampf géint Desinformatioun ze diskutéieren. Dräi EDMO BELUX-Haaptriedner hu 50 Fuerscher, Journalisten an Acteure vun der Mediekompetenz aus Flandern an der franséischsproocheger Belsch begeeschtert. De flamännesche Medieminister Benjamin Dalle huet och dat nei Wëssenszentrum fir Mediefuerschung virgestallt an huet d’Zesummenaarbecht an dësem Beräich ervirgehuewen. Fir méi Informatiounen an d’Presentatioune vun de Speaker, klickt hei.
  • Den 28. Juni hu mir an engem vum EU DisinfoLab organiséierte Webinar déi ënnerschiddlech an eenzegaarteg Desinformatiounslandschaften an Europa mat Hëllef vun eiser Rei vu Länner-Infoblieder, déi vun der Belsch a vu Lëtzebuerg inclus, méi genee ënnert d’Lupp geholl. Kuckt Iech d’Opzeechnung vum Webinar hei un!
  • Den 3. Juli huet den EU DisinfoLab e Webinar zum Theema „Polluting the truth about climate change“ organiséiert. D’Diskussioun huet eng Rei Sujeten ofgedeckt, déi an dëser EDMO BELUX Etüd iwwer déi wuessend Menace duerch Desinformatioun géint de Klimawandel an der Belsch duergeluecht goufen, dorënner leegnend a verschwöreresch Contenuen, déi Léisunge fir de Klimawandel fälschlecherweis als Aschränkung vun der Fräiheet duerstellen, an de Mëssbrauch vum Klimawandel als Mëttel fir politesch Agendaen ze fërderen. D’Opzeechnung vum Webinar wäert geschwënn online sinn hei.

Publikatiounen

  • Tuters, M., Willaert, T., Meyer, T. (2023). Real numbers. How science gets drawn into global conspiracy narratives. Issues in Science and Technology, Spring 2023, 32-36. https://doi.org/10.58875/POZR1536
  • Bauwens, J., Ginis, V., Meyer, T., Van Kerkhove, B., Verstrynge, K. (2023). Inleiding. In: J. Bauwens, V. Ginis, T. Meyer, B. Van Kerkhove, K. Verstrynge (eds.) Een vraag naar waarheid. POINcaré series. Brussel: VUBPRESS. (pp15-19). https://www.aspeditions.be/en/book/een-vraag-naar-waarheid/19326
  • Cipers, S., Meyer, T. & Lefevere, J. (2023). Utilitaristische waarheden: hoeveel desinformatie en wantrouwen kan een democratie tolereren? In: J. Bauwens, V. Ginis, T. Meyer, B. Van Kerkhove, K. Verstrynge (eds.) Een vraag naar waarheid. POINcaré series. Brussel: VUBPRESS. (pp.142-147). https://www.aspeditions.be/en/book/een-vraag-naar-waarheid/19326
  • Willaert, T., Picone, I. & Van Raemdonck, N. (2023). Waarheid (waarheden) voorbij factchecking: de ontkrachting van misinformatie levert haar eigen wetenschappelijke beloning op. In: J. Bauwens, V. Ginis, T. Meyer, B. Van Kerkhove, K. Verstrynge (eds.) Een vraag naar waarheid. POINcaré series. Brussel: VUBPRESS. (pp.156-162). https://www.aspeditions.be/en/book/een-vraag-naar-waarheid/19326

Déi neisten Noriichten a Manifestatiounen esouwéi Fuerschung a Publikatiounen fannt Dir um Internetsite vun  EDMO BELUX!

DisinfoCheck Roundup Abrëll 2023

Edito

Wëllkomm zu engem weideren DisinfoCheck Roundup, engem Newsletter voll gepaakt mat Noriichten, Faktenchecks an Etüden iwwer Desinformatioun an der Belsch an zu Lëtzebuerg.

An dës Ausgab steet d’Mediekompetenz am Mëttelpunkt. Vun elo un fannt Dir op eisem Internetsite en Iwwerbléck iwwer déi bescht pedagogesch Hëllefsmëttel aus der Belsch an aus Lëtzebuerg, déi Enseignanten, Bibliothéiksmataarbechter, Educateuren an anere Pedagogen dobäi hëllefe kënnen, hir Zilgrupp méi widderstandsfäeg géint Desinformatioun ze maachen. Ausserdeem gëtt et um Internetsite en neie Beräich mat Ablécker an d’Mediekompetenz, an dem mir nei oder scho grëndlech getesten Erfarungen an Erkenntnisser viruginn – Theemen, déi mir op der järlecher EDMO-Konferenz de 25. Mee diskutéiere wäerten.

An dësem Newsletter fannt Dir och en Iwwerbléck iwwer déi beléiftste Faktenchecks vun den éischte Méint vum Joer 2023, a mir kucken op e puer vun eisen Online- an Offline-Aktivitéiten zeréck, wéi z. B. d’Formatioun zur Mediekompetenz an der franséischsproocheger Belsch an déi éischt „Lunch Lecture“, eng nei Rei vun informellen Treffen iwwer Fuerschung zu Desinformatioun, Polariséierung an Digitaliséierung. Déi nächst Lunch Lecture ass de 16. Mee.

Vill Spaass beim Liesen!

Bert Pieters, Employé Desinformatioun, Polariséierung an Online-Haass bei Mediawijs, Coordinateur vun de Mediekompetenz-Aktivitéite bei EDMO BELUX

Dat Neiste vun EDMO BELUX

  • Fir mat der komplexer a sech stänneg verännerender Villzuel vun Noriichten an Informatiounen, déi eis hautdesdaags erreechen, ëmgoen ze kënnen, musse mir eis mat Noriichten, Fakten a Meenunge vertraut maachen. EDMO BELUX huet eng Sammlung vun Hëllefsmëttel aus der Belsch a Lëtzebuerg zesummegestallt, déi Enseignanten an anere Pedagogen hëllefe kënnen, Jugendlecher an Erwuessener am Ëmgang mat Desinformatioun ze sensibiliséieren. Dir fannt se op Englesch, Hollännesch a Franséisch um Internetsite vun EDMO BELUX.
  • Eng nei EDMO BELUX & EU DisinfoLab Etude analyséiert de Fluxe vu Klimadesinformatioun an der Belsch. Liest et hei.
  • Am Mäerz hu mir d’EDMO BELUX Lunch Lectures lancéiert, eng Rei vun informellen Treffen zu Fuerschungstheemen ewéi Desinformatioun, ‘hate speech’, Polariséierung an Digitaliséierung. Bei der éischter Manifestatioun mam Grégoire Lits, UCLouvain, goung et ëm d’Miessung an d’Definéierung vun informationeller Vulnerabilitéit, bei der zweeter mam Brecht Castel ëm OSINT – Dir kënnt Iech d’Opzeechnungen hei an hei ukucken. Verpasst net déi nächst Manifestatioun de 16. Mee – mellt Iech elo hei un!

Eise fact-checkers' corner

Säit dem Start vun eisem Projet hunn eis Partner AFP, RTBF an RTL Lëtzebuerg 624 Faktenchecks an de fënnef vun EDMO BELUX traitéierte Sprooche verëffentlecht! Déi massiv Äerdbiewen an der Tierkei an a Syrien hunn zu enger grousser Unzuel vun Desinformatioun gefouert an deementspriechend och zu ville Faktenchecks. Och de Krich an der Ukrain dominéiert weiderhin d’ Noriichten, genee esou ewéi d’Covid-19-Pandemie.

An dëser Rubrik hiewe mir den neisten Top-Faktencheck (no Unzuel vun de Vuen) fir all Sprooch ervir. Besicht eisen Internetsite, fir weider Faktenchecks ze liesen!

Hutt Dir eis Top-Faktenchecks gelies?

Faktencheck vun AFP (op Englesch):
Video weist net déi ukrainesch
Presidentekoppel beim Sangen
Faktencheck vun AFP (op Franséisch): Den Internationale Strofgeriichtshaff huet „zouginn“, datt en dem Wladimir Putin net kann de Prozess maachen? Dat ass ierféierend Faktencheck vun AFP (op Hollännesch): D'Trouw huet net geschriwwen, datt d'Impfung d'Ursaach fir déi héich Iwwerstierflechkeet ass Faktencheck vun AFP (op Däitsch): Blutgruppendiäten hu keng wëssenschaftlech Grondlag Faktencheck vun RTL Lëtzebuerg (op Lëtzebuergesch): Wäerte mir an Zukunft Insekten iessen, ouni et ze wëssen?
Klickt hei fir den Detail Klickt hei fir den Detail Klickt hei fir den Detail Klickt hei fir den Detail Klickt hei fir den Detail

Wousst Dir schonn?

  • E groussen Deel vun eisem Liewe fënnt digital statt, an dat ass immens praktesch! Mee mir mussen och virsiichteg sinn – denkt z. B. un Hacker, déi eis Date klaue wëllen. Den EDMO BELUX Partner Mediawijs huet zesumme mat imec vzw, Cyber Security Coalition, DNS Belgium, Digital for Youth, brightlab an dem Center for Cyber Security Belgium den Educatiounsdossier EDUbox Cybersecurity entwéckelt. Mat EDUbox léieren déi Jonk, dass si den digitale Schutz ganz einfach zu enger gudder Gewunnecht maache kënnen. Disponibel op Hollännesch a Franséisch.
  • Hautdesdaags bestëmmen oft Algorithmen, wéi eng Videoen, Noriichten oder Accounte mir gesinn. CrossOver, e Projet vum EDMO BELUX Partner EU DisinfoLab, huet zesumme mat Savoir Devenir, Apache an CheckFirst e pedagogeschen Toolkit entwéckelt, fir Schüler mat der Welt vun den Algorithme vertraut ze maachen. Artikel, Podcasts, Quizfroen a Poster sinn op Englesch an Hollännesch disponibel.
  • Fir d’Mediekompetenzlandschaft an Europa duerzestellen, erstellt EDMO Lännerprofiller, déi en Iwwerbléck iwwer d’Mediekompetenz bidden, inklusiv Detailer iwwer national politesch Mesuren, déi wichtegst Acteuren an de Status vun der Mediekompetenz am nationale Léierplang an ausserhalb vun der formeller Educatioun. Nei Länner, dorënner d’Belsch, goufen an dës Iwwersiicht opgeholl – klickt hei fir den Detail!
  • Am Kader vum Projet European Fact-Checking Standards Network (EFCSN) goufen nei Richtlinne fir OSINT-Enquêten am ëffentlechen Interessi erstallt. Dës onverbindlech Richtlinne bidden Organisatiounen, déi Open-Source-Enquêten duerchféieren, e Kader mat bewäerte Praktike souwéi d’Méiglechkeet, iwwer hir Methodik, Fäegkeeten an Dokumentatioun ze reflektéieren a se méiglecherweis ze verfeineren. Gitt méi iwwer d’OSINT-Richtlinne gewuer – kuckt Iech d’Opzeechnung vun engem Webinar zur Aféierung an d’Richtlinnen hei un!
  • Action Médias Jeunes, eng Jugendorganisatioun fir Mediebildung, déi sech u Jonker an der Fëderatioun Wallounien-Bréissel riicht, huet en neit edukativ Tool fir Schüler entwéckelt, fir eng kritesch Haltung géintiwwer Informatiounen ze entwéckelen an iwwer d’Aarbecht vu Journalisten opzeklären. Liest méi doriwwer hei (op Franséisch), a luet Iech de gratis Tool „C’est pas sourcé“ hei (op Franséisch) erof.
  • D’Partner vu der belsch-hollännescher EDMO-Plattform BENEDMO hunn am Kader vun enger Enquête iwwer Healy, eng Arnaque, déi als Gesondheetsapparat vermaart gëtt, an déi dohanner stoend Verkafstaktiken zesummegeschafft. Dëse sougenannte Frequenzapparat gëtt mat dem Versprieche vermaart, datt e géint eng sëllege medezinesch Problemer hëlleft, mee d’Fuerschung weist, datt en iwwerhaapt näischt bewierkt. Liest méi hei (op Hollännesch)!

Manifestatiounen & Annoncen

Deemnächst:

  • D’EDMO 2023 Joreskonferenz wäert de 25. Mee zu Bréissel stattfannen. Haalt Iech den Datum fräi, weider Detailer an Informatiounen zur Umeldung kommen nach no!
  • Den 13. Juni wäert den Tom Willaert, VUB, am Kader vun enger gemeinsamer De Facto Manifestatioun vun EDMO BELUX am SciencesPo médialab, Paräis, e Virtrag zum Theema „narratives and platform affordances“ halen. Haalt Iech den Datum fräi!
  • Den 29. Juni organiséieren d’Europäesch Kommissioun an d’Fuerschungsprojeten AI4media, AI4Trust, TITAN a vera.ai zu Bréissel eng eendeegeg Konferenz iwwer d’Zukunft vun der KI a wat dës fir d’Bekämpfung vun Desinformatioun bedeit. Weider Detailer an Informatiounen zur Umeldung kommen nach no!

Viru Kuerzem:

  • EDMO BELUX huet schonn zwee Manifestatiounen zur Formatioun an der Mediekompetenz organiséiert. Kuckt se Iech un a fannt eraus, wat an de Flandern an an der franséischsproocheger Belsch lass war. A maacht Iech prett fir d’Formatioun zu Lëtzebuerg am Juni – weider Detailer kommen deemnächst!
  • Den 28. Februar hunn EDMO BELUX an de CrossOver-Projet zesummen e Webinar organiséiert, fir eng Etüd iwwer déi belsch Medielandschaft, wéi se vu Google News aggregéiert gëtt, virzestellen an ze weisen, wéi eng Medie bei der Sich no enger Auswiel vu Schlësselwierder, déi vu CrossOver iwwerwaacht ginn, promovéiert ginn a wéi eng virun d’Ae vu belschen Notzer gepushed ginn. Kuckt Iech d’Opzeechnung vum Webinar hei un, a liest d’CrossOver-Etüd hei.
  • De 15. Mäerz huet den Engage-Fuerschungslaboratoire zesumme mam EDMO BELUX Team den Alban Tartari vun der Universitéit Tirana begréisst, den an engem Webinar mam Titel Fake News in the Western Balkans: tackling disinformation at the sidelines of the European Union e Virtrag iwwer d’Produktioun an d’Verbreedung vun Desinformatioun an de westleche Balkanstaaten gehalen huet. Kuckt Iech d’Folie vun der Presentatioun hei un.
  • Am Kader vun de Mëttwochs-Webinaren zur Digital- a Mediekompetenz an Europa organiséiert Media & Learning zwee Webinaren, fir déi vun den EDMO-Plattformen duerchgeféiert Aarbecht zur Digital- a Mediekompetenz virzestellen an Aarbechtsberäicher vu gemeinsamem Interessi ze ermëttelen. Liest méi hei un [hei!

Publikatiounen

‘The Propagation of Misinformation in Social Media. A Cross-platform Analysis’ – e rezent publizéiert Buch, verfaasst vum EDMO BELUX-Partner Tom Willaert a Collaborateuren (op Englesch).

Déi neisten Noriichten a Manifestatiounen esouwéi Fuerschung a Publikatiounen fannt Dir um Internetsite vun  EDMO BELUX!

DisinfoCheck Roundup Februar 2023

Edito

Wëllkomm zur zweeter Ausgab vum EDMO BELUX Newsletter, dem Disinfocheck Roundup. De But vun dësem Newsletter ass et, relevant Etüden, Berichter a Ressourcen iwwer Desinformatioun an der Belsch an zu Lëtzebuerg zesummenzebréngen. En ass an alle Sprooche verfügbar, déi eis Plattform ofdeckt (Franséisch, Hollännesch, Däitsch, Lëtzebuergesch an Englesch).

2022 war ee wichteg Joer fir d’Membere vun EDMO BELUX. Eis Fact-Checker-Partner hu scho méi ewéi 400 Faktenchecks an de fënnef Sproochen, déi mir beaarbechten, verëffentlecht. D’Recherchenteam huet seng éischt Berichter an Enquête verëffentlecht, wärend d’Experte fir Mediekompetenz un enger Sammlung vu mediepedagogeschem Material a Schoulungsmanifestatioune schaffen. Mir plangen, am Joer 2023 nach méi Contenuen ze verëffentlechen, an der Hoffnung, dass se d’Debaten ënnert de Membere vun eiser Plattform, mat anere Plattformen am EDMO-Netzwierk an an eiser gréisserer Communautéit ureege wäerten.

An dësem Newsletter fannt Dir ee Resümmee vun den neisten disponibele Contenuen, dorënner déi neisten EDMO BELUX-Publikatioun „D’Expansioun vun der US-Anti-Impf-Grupp Children’s Health Defense an Europa“. Am „Fact-checkers’ corner“ fannt Dir des Kéier falsch Behaaptungen iwwer d’Konversiounen zum Islam bei der Fussballweltmeeschterschaft am Katar, wat wierklech hannert den „Twitter files“ – wéi se vum Elon Musk genannt goufen – stécht, souwéi Faktenchecks am Zesummenhang mat dem Weltwirtschaftsforum an der Covid-19 Pandemie. An der Publikatiounsrubrik fannt Dir Links zu der ausféierlecher CrossOver-Enquête doriwwer, wéi russesch Narrativen op Twitter gepushed ginn, wann de Begrëff „Nazien“ op der Plattform optaucht, souwéi Links zu de Resümmeeë vun den éischte wëssenschaftleche Rapporte vun EDMO BELUX. Schliisslech fannt Dir nach Informatiounen zu weideren Ukënnegungen an zukünftege Manifestatiounen.

Mir wënschen Iech eng angeneem Lektür.

Victor Wiard, Post-Doktorand un der Université Saint-Louis – Bruxelles, leedende Partner vun den EDMO BELUX Fuerschungsaktivitéiten. 

Dat Neiste vun EDMO BELUX

  • D’Expansioun vun der US-Anti-Impf-Grupp Children’s Health Defense an Europa. Dës Enquête analyséiert d’Efforte vun der vum Robert Kennedy Jr gegrënnter Anti-Vax-Beweegung Children’s Health Defense, fir hir Aktivitéiten an Europa auszebauen, woubäi Bréissel am Mëttelpunkt vun dëser Entwécklung steet.
  • Wirtschaftlech Analys: Ee Kader zur Moossung vun der finanzieller Liewensfäegkeet vun den Noriichtemediemäert am Bezuch op Desinformatioun – Resümmee vun D.3.1.1. Dës Fuerschungskomponent ziilt doropper of, déi finanziell Liewensfäegkeet vum Noriichtemediesecteur an der Belsch an zu Lëtzebuerg ze surveilléieren an eng Surveillancematrix ze erstellen, déi Indicateuren am Bezuch op Reklammen- an Abonnementsrecetten, (in)direkt ëffentlech Ënnerstëtzung a Philanthropie ëmfaasst. D’Fuerscher vun EDMO BELUX stellen déi konzeptuell Grondlag fir dës Aufgab vir.
  • Quantitativ Etüd: Wien ass ufälleg fir (politesch) Desinformatioun? Beweiser aus Flandern, Belsch – Resümmee vun D3.2.1. An dëser Etüd ënnersichen d’Fuerscher vun EDMO BELUX d’Ufällegkeetsmuster fir Desinformatioun ënnert de Bierger vu Flandern, der gréisster Regioun vun der Belsch. Als éischt geet d’Etüd der Fro no, zu wéi engem Grad déi soziodemographesch Eegenaarten an déi soziopolitesch Astellunge vun de Bierger dozou bäidroen, ze verstoen, wéi eng Bierger éischter (oder manner) dozou tendéieren, falsche Behaaptunge Glawen ze schenken. Zweetens ënnersicht d’Etüd d’Auswierkunge vun der Online-Desinformatioun.
  • Qualitativ Etüd: Vollekstümlech Theorien iwwer d’info-demokratesch Stéierungen an der Belsch an zu Lëtzebuerg – virleefeg Resultater vu enger lafender qualitativer Publikumsetüd – Resümmee vun D3.2.2. An dëser Etüd presentéieren d’Fuerscher vun EDMO BELUX eng virleefeg Analys vun de vollekstümlechen Theorien iwwer info-demokratesch Stéierungen an der Belsch an zu Lëtzebuerg. D’Etüd konzentréiert sech dorop, wéi de Public selwer den Zesummenhang tëschent Informatiounsstéierungen an demokratesche Stéierungen theoretiséiert a stëtzt sech op eng qualitativ Methodik, déi op hallefstrukturéierten Interviewe mat Informanten aus der Belsch a Lëtzebuerg baséiert.  
  • Pech domm gaang, wann Dir a BELUX sidd? Reaktioune vun de Plattformen op Desinformatioun an der Belsch an zu Lëtzebuerg. Dësen Artikel vum Samuel Cipers an dem Trisha Meyer ënnersicht, wéi d’Plattformen an der Belsch an zu Lëtzebuerg géint Online-Desinformatioun virgaange sinn. Klickt hei, fir dësen Artikel ze liesen.
  • Wat ass politesch? Déi onkoordinéiert Efforte vun de Social Media Plattformen am Kontext vu politesche Reklammen. Dëse Blogpost vum Samuel Cipers an dem Trisha Meyer analyséiert d’Initiative vu Meta, Google, TikTok an Twitter am Kontext vu politesche Reklammen. Klickt hei, fir dëse Blogpost ze liesen.
  • Sputt no uewen. Analys vun den Appellmesuren op Facebook, Instagram, YouTube an Twitter. An dësem Artikel gëtt ënnersicht, wéi Notzer d’Virgoen, respektiv net-Virgoen, vis-à-vis vu Contenuen an/oder Konten op véier grousse Social Media-Plattformen ufechte kënnen. Den Artikel gëtt Rotschléi fir politesch Mesuren am Zesummenhang mat den nächsten Entwécklunge vum EU-Gesetz iwwer digital Servicer (DSA), virun allem Artikel 17 iwwer déi intern Beaarbechtung vun Doleancen an Appellsprozeduren.

Eise fact-checkers' corner

Säit dem Start vun eisem Projet hunn eis Partner AFP, RTBF an RTL Lëtzebuerg 474 Faktenchecks an de fënnef vun EDMO BELUX traitéierte Sprooche verëffentlecht! 

An dëser Rubrik hiewe mir den neisten Top-Faktencheck (no Unzuel vun de Vuen) fir all Sprooch ervir. Besicht eisen Internetsite, fir weider Faktenchecks ze liesen!

Hutt Dir eis Top-Faktenchecks gelies?

NewsLetter - November

Fact-Checked by RTL Lëtzebuerg (in English): Fact Check: Do electric cars catch fire more often than combustion engine cars? Fact-Checked by RTL Lëtzebuerg (in Luxembourgish): Does Luxembourg "benefit" from the European budget? Fact-Checked by Clemence OVEREEM, Jan RUSSEZKI, AFP Duitsland (in Dutch): The Ukrainian military has not currently introduced conscription for women Fact-Checked by RTBF (in French): Labello Challenge: the concern around the new TikTok challenge for young people should be put into perspective Fact-Checked by Feliks TODTMANN, AFP Deutschland (in German): Annalena Baerbock did not say that Germany would take in up to ten million refugees from Ukraine
Read More Read More Read More Read More Read More

Wousst Dir schonn?

  • Wousst Dir, datt eis Partner fir Mediekompetenz, Mediawijs a Média Animation, alle béid en Internetsite mat Tipps fir Elteren zum Thema Medien an der Famill hunn? Eltere fannen op dësen Internetsitten Informatiounen iwwer Videospiller, Cybermobbing a Sexting. D’Sitte ginn och Äntwerten op Froen zu Noriichten an Desinformatioun. Dir fannt des Publikatioun op Hollännesch a Franséisch.
  • De flämesche Projet ‘News in the Class’ féiert des Joer dräi nei Challengë fir Klassen an, fir d’Léieren iwwer Noriichten an Desinformatioun opzepeppen. Bereet Är Klass dorop vir, ee richtege Journalist oder Meenungsmaacher an enger vun dräi neien Challengen ze ginn. Fir all Alter ass eppes derbäi: vun der Erstellung vun eegenen Noriichten iwwer d’Iwwerpréiwung vu Fakte bis hin zum Verfaassen a Verkafe vun enger eegener Meenung.
  • Odysee: Lëscht vu Geoblocking-Ufroe weist, dass d’EU an d’EU-Memberstaate bei wäitem net genuch maachen, fir d’Gesetz duerchzesetzen. Des Analys, déi sech op d’Video-Sharing-Plattform Odysee konzentréiert an op enger Lëscht mat méi ewéi 3.000 Zougangsbeschränkunge baséiert, weist, dass d’EU an d’Memberstaate bei wäitem net genuch maachen, souguer bei potenziell illegale Contenuen.
  • D’EDMO-Netzwierk gëtt duerch sechs nei Plattformen op all EU-Memberstaaten ausgewäit. Mat de sechs nei ageriichten EDMO-Plattformen, déi zu den aacht bestoenden derbäikommen, wäert d’EDMO-Netzwierk seng Reechwäit op all 27 EU-Memberstaaten souwéi Norwegen am EWR vergréisseren. Déi nei Plattforme solle viraussiichtlech bis Ufank 2023 operationell sinn.
  • Mounatlechen EDMO Fact-Checking Brief. EDMO huet de 16. Januar säin neiste mounatleche Fact-Checking Brief verëffentlecht, dee sech op muslimesch Migranten an ukrainesch Flüchtlingen am Viséier vun der Desinformatioun konzentréiert.
  • Firwat ass de Begrëff „Nazis“ reegelméisseg an den Twitter-Trends an der Belsch? Des CrossOver-Analys weist, wéi offiziell Narrativer vu Russland gepushed ginn, wann  „Nazis“ op der Social Media-Plattform an der Belsch optauchen.

Manifestatiounen & Annoncen

  • 13. Februar. Diskutéiert mam Dr. Rakoen Maertens, vun der Universitéit Cambridge an UGent Alumnus, an dem Tim Verheyden, Journalist bei VRT, iwwer „Psychologie an den Impakt vun Desinformatioun“.  
  • 27. Februar. Sidd Dir Enseignant? Participéiert mat Äre Schüler un der Mediawijs/StampMedia „Start Fact Checking Challenge“.
  • 28. Februar. Frist fir d’Bewerbung fir déi 4. Finanzéierungsronn vum EMIF-Opruff zur Fërderung vu Fact-Checking-Aktivitéiten an Europa.  
  • 31. Mäerz. Registréiert Är Septième fir d’News Maker Challenge“ vu Mediawijs a loosst se um Concours, fir dee beschten Newsmaker ze ginn, deelhuelen!
  • Déi järlech Konferenz vum EU DisinfoLab war de 25. a 26. Oktober. D’Konferenzmaterialien, inklusiv dem Konferenzdossier, de Slide Decks an enger Auswiel u Fotoen vun dëser Konferenz, fannt Dir hei. Opzeechnunge vun enger Rei vun eise Sëtzunge sinn um YouTube-Kanal vum EU DisinfoLab verfügbar! Schreift et Iech och schonn emol an Ären Agenda: D’ #Disinfo2023 wäert den 11. an 12. Oktober 2023 zu Krakau,Polen, stattfannen!
  • Den Internationale Comité vun der Croix Rouge huet zwee oppe Platzen zu Lëtzebuerg: ee Beroder fir Cybersécherheet an ee Coordinateur fir Cybersécherheet.

DisinfoCheck Roundup November 2022

Edito

Welcome to the first edition of the EDMO BELUX newsletter, the DisinfoCheck Roundup. This quarterly newsletter aims to bring together relevant studies, reports and resources about disinformation in Belgium and Luxembourg. It is available in all the languages our hub covers (French, Dutch, German, Luxembourgish and English).

Our countries are still at risk of disinformation. A recent study from the Media Pluralism Monitor classified that Luxembourg was on a high risk of online disinformation. In Belgium, the CrossOver project highlighted how YouTube algorithms were pushing China’s narrative about XinJiang, silencing the nature of atrocities happening there.

Facing this threat, the work of EDMO BELUX is crucial to support initiatives and journalists in exchanging good practices and knowledge about the phenomenon, and the general public to be trained and warned about disinformation spreading.

We envision our work as the work of a community. We look forward to meeting you in Luxembourg at our EDMO BELUX Cross-Community Network Exchange on 25 November. And don’t be shy: send us relevant updates or resources that you think would be helpful for other members of the hub. “Sharing is caring” is definitely one of our mottos.

Trisha Meyer, Professor in Digital Governance and Participation, Vrije Universiteit Brussel, Centre on Digitalisation, Democracy and Innovation and principal investigator of the EDMO BELUX project

Latest EDMO BELUX news

  • The disinformative ecosystem: Link sharing practices on Telegram as evidence of cross-platform amplification. On 9 November, we’ve released our latest research that focuses on understanding the information-sharing habits of 30 Dutch-speaking Telegram far-right and conspiracy communities to gain insight into the broader media sphere to which they pertain and on which they feed. Findings show that disinformation is an ecosystem of cross-platform interaction and contamination where mainstream and alternative media coexist. You can find the research here.
  • First EDMO BELUX scientific workshop. EDMO BELUX held its first scientific workshop on the “Insights on the impact of disinformation from multiple perspectives” on 28 October. It was the chance for the hub’s researchers to present their first reports after one year of research. The EDMO BELUX presentations and discussions were preceded by a keynote presentation by Professor Divina Frau-Meigs (Université Sorbonne Nouvelle, UNESCO chair Savoir-devenir and President of the Savoir-Devenir association). Event materials, including executive summaries, will shortly be available here.
  • Media Literacy. EDMO Belux’ Media Literacy partners, Mediawijs and Média Animation, participated in the first “Wednesday Webinars on Digital & Media Literacy in Europe”. In their presentation they tried to answer the question “What educational materials do teachers share / want?” You can find the recordings and a short recap here.
  • Room for improvement. Analyzing redress policy on Facebook, Instagram, YouTube and Twitter. This article reviews how users can appeal (in)action taken against content and/or accounts on four major social media platforms. It provides policy advice in the context of the next steps of the EU Digital Services Act (DSA), in particular Article 17 concerning internal complaint handling and redress mechanisms.
  • Disinformation reporting. Have you spotted a case of suspected online disinformation? The rapid alert form is a tool that you can use to report to our EDMO BELUX team any suspected case of disinformation you might have seen online!

Our fact-checkers' corner

Since  the beginning of our project, our fact-checkers partners, AFP, RTBF and RTL Luxembourg, have published 363 fact-checks across the five languages covered by EDMO BELUX!

In this section, we highlight the recent top fact-check (in number of views) for each language. Visit our website to discover the other available fact-checks!

Did you check our top fact-checks?

NewsLetter - November

Fact-Checked by RTL Lëtzebuerg (in English): Fact Check: Do electric cars catch fire more often than combustion engine cars? Fact-Checked by RTL Lëtzebuerg (in Luxembourgish): Does Luxembourg "benefit" from the European budget? Fact-Checked by Clemence OVEREEM, Jan RUSSEZKI, AFP Duitsland (in Dutch): The Ukrainian military has not currently introduced conscription for women Fact-Checked by RTBF (in French): Labello Challenge: the concern around the new TikTok challenge for young people should be put into perspective Fact-Checked by Feliks TODTMANN, AFP Deutschland (in German): Annalena Baerbock did not say that Germany would take in up to ten million refugees from Ukraine
Read More Read More Read More Read More Read More

Did you know?

  • Doppelganger. EU DisinfoLab exposed end of September a Russia-based influence network that has been operating in Europe since at least May 2022. The Doppelganger campaign uses multiple “clones” of authentic media and targets users with fake articles, videos and polls. To do so, the malicious actors behind the operation bought dozens of Internet domain names similar to the ones of authentic media and copied their designs (in English).
  • Disinformation on Donbass is a Google autocomplete away. The recent CrossOver investigation demonstrates how French speaking Belgians were hinted at searching for dubious sources when looking up the word “Donbass” in the Google search bar (in English).
  • Trends Report. The first BENEDMO trends report, based on the outcomes and backgrounds of fact-checks published by the hub’s partners, came out in October, with a focus on the war in Ukraine (in Dutch).
  • Geolocation and fact-checking. A short video prepared by AFP fact-checkers explains how geolocation has been a crucial part of fact-checkers and journalists’ work, and the steps to identify the news location. Learn the basics via this video (in English).
  • How to teach about disinformation? Mediawijs developed this article unveiling 6 tips about how to teach about disinformation. It is supported by this short video (in Dutch with English subtitles).
  • “Happy Birthday for Vladimir Putin from Belgium”. This tweet (in English) looks into the deleted TikTok-video on which a group of Russian speaking people dressed in a military uniform and weapons in hands send their greetings from Belgium to Vladimir Putin for his birthday.

Events & Announcements

Publications

  • Disinformation networks: A quali-quantitative investigation of antagonistic Dutch-speaking Telegram channels. Research conducted by EDMO BELUX partner Tom Willaert and colleagues (in English).
  • Deep State Phobia. Narrative Convergence in Coronavirus Conspiracism on Instagram. Research conducted by M. Tuters & T. Willaert (in English).