“Franse boeren bedekken de Oekraïense ambassade met mest”, staat in deze post van 10 februari op X. Het bericht wordt gekoppeld aan een video waarop te zien is hoe een tractor een gebouw besproeit waarop de Franse, de Europese en de Oekraïense vlaggen te zien zijn. Dezelfde post kreeg aandacht op Facebook en werd verspreid in verschillende talen, zoals in het Pools en in het Frans.
Oekraïne
“Zelenski kocht het huis dat toebehoorde aan de minister van Propaganda van het Derde Rijk”, luidden talloze berichten op sociale media tussen eind december 2023 en begin januari 2024. Buitenopnames van de Villa Bogensee werden gedeeld, evenals foto’s van een vermeend koopcontract voor het pand in de buurt van Wandlitz in Brandenburg bij Berlijn.
“Glorie aan de urine’ – groeten uit NYC. Dit is hoe New York besloot om Zelensky te verwelkomen op de Algemene Vergadering van de VN”, staat in een post die gepubliceerd werd op 22 september 2023. In een ander post, die een dag eerder gepubliceerd werd, stond: “Zelensky was op bezoek vandaag in de VS. Ontdek het foutje wat vandaag gemaakt is in New York”. Beide Telegram-berichten linken naar een video met een watermerk van Fox News Digital waarop een groot reclamebord op Time Square te zien is, en zijn samen minstens vijfduizend keer bekeken door gebruikers van sociale media.
“De ontslagen minister van Defensie van Oekraïne, Reznikov, hangt al rond op een jacht aan de Cote d’Azur.”, staat in een post van 10 september 2023, gepubliceerd op X, voorheen bekend als Twitter. Daar werd het bericht ongeveer 70 keer gedeeld. Vergelijkbare berichten werden gedeeld op verschillende sociale netwerken (hier, hier en hier) en in verschillende talen (hier en hier).
Veel van deze berichten met een link naar de video zijn ook in het Nederlands gedeeld (hier, hier en hier) met sarcastische berichten: “Lekker vakantie vieren in Oekraïne. U weet wel, dat land waar die vreselijke oorlog aan de gang is. Voor de 89.000 Oekraïense “vluchtelingen” die vorig jaar om die reden naar ons land kwamen, wacht een gespreid bedje – op onze kosten. We worden genaaid.”. Een ander zegt: “Beelden uit het door oorlog geteisterde Kiev, Oekraïne in augustus 2023. Doneer alstublieft meer geld”.
Honderden gebruikers van sociale media hebben sinds juli vergelijkbare berichten gedeeld in verschillende talen (Nederlands, Engels, Frans, Slowaaks, Tsjechisch, Pools en Bulgaars) waarin staat dat de Oekraïense minister van Defensie Oleksiy Reznikov onlangs een villa heeft gekocht in Cannes, Frankrijk, voor 7 miljoen euro, naast foto’s van een villa met uitzicht op zee. In sommige berichten wordt ook beweerd dat dit een huwelijkscadeau was voor zijn dochter of dat ze het zelf heeft gekocht.
De clip van de vrouw die deze beweringen doet, maakt deel uit van een film die gedeeld is door een online Russisch kanaal met de naam Россия – это я! (Rusland ben ik). Een expert op het gebied van desinformatie zegt dat het de kenmerken vertoont van “typische pro-Kremlin propaganda”.
Een video van slechte kwaliteit van een reclamebord voor fondsenwerving met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky die via zijn neusgaten bankbiljetten kan inhaleren, wordt sinds begin april 2023 gedeeld in vele talen, waaronder Nederlands, Engels, Spaans, Frans, Roemeens, Duits en Bulgaars.
In de posts worden in verschillende talen, waaronder Nederlands, Frans, Engels en Grieks, dezelfde soorten onjuiste beweringen gedeeld samen met een afbeelding van het beroemde schilderij van Van Eyck uit 1434. Sommige gebruikers beweerden onjuist dat het schilderij al was weggehaald en anderen beweren dat het in de toekomst zou worden verwijderd. In sommige afbeeldingen in de posts zat een roze pijl die naar het gezicht van de mannelijke figuur wees.
Miljoenen mensen zijn uit Oekraïne gevlucht sinds de Russische inval in februari 2022. Toch beweren gebruikers op sociale netwerken dat de Oekraïense oorlog niet echt is en slechts in scène is gezet door de media. Om deze valse bewering te staven, gebruiken ze videobeelden van een film die zich in Letland afspeelt. Daar is een korte film gemaakt, geen nieuwsbericht. De oorlog in Oekraïne wordt ondersteund door talloze onafhankelijk geproduceerde verslagen.