In berichten op sociale media werd de afgelopen weken beweerd dat Nicole Schwab, de dochter van Klaus Schwab, hoofd van het World Economic Forum (WEF), aandringt op het opleggen van zogenaamde “klimaatlockdowns”. Maar in de video die gebruikt wordt om de beweringen te ondersteunen heeft Schwab het niet over “lockdowns”, maar wel over de noodzaak om natuurbescherming een prominentere plaats te geven in de economie. De beweringen sluiten aan bij andere theorieën en verhalen die gericht zijn tegen het WEF, dat vooral bekendstaat om het organiseren van de jaarlijkse top van wereldleiders in Davos.
“Dochter van Klaus Schwab: Covid was de voorloper van de komende ‘klimaat-lockdowns’”, luidt de titel van een artikel van Dissident waarin een toespraak van Nicole Schwab verkeerd wordt geciteerd. Een sterk gelijkend artikel werd gevonden op Frontnieuws. AFP heeft eerder geschreven over gepubliceerde desinformatie door beide websites (hier, hier en hier). Op sociale media werden verschillende berichten gedeeld met soortgelijke onjuiste beweringen, bijvoorbeeld met het onderschrift: “WEF – Dochter van Klaus Schwab…’Permanente klimaat Lockdowns komen eraan… Of je het nu leuk vindt of niet'”.
Zowel de artikelen als de posts suggereren dat Schwab in deze video expliciet pleit voor “klimaatlockdowns”.
In de video gebruikt Schwab echter niet het woord “klimaatlockdowns”.
De bewering heeft zich ook verspreid op sociale media in het Slowaaks, in het Tsjechisch, in het Engels, in het Fins en in het Duits.
De video in sommige Nederlandse berichten en in het Frontnieuws-artikel werd geüpload naar het netwerk Rumble en werd gebruikt in een artikel van 3 augustus 2023 van The People’s Voice, een andere website die AFP eerder heeft gecontroleerd op het verspreiden van misinformatie (hier of hier).
Geen melding van ‘klimaatlockdowns’
De video in kwestie werd oorspronkelijk in juli 2021 gedeeld door een organisatie genaamd InTent (hier gearchiveerd). In de beschrijving van de clip, die ook op YouTube staat (hier gearchiveerd), zegt InTent dat het segment in juni 2020 werd gefilmd in Yvorne, Zwitserland, meer dan drie jaar voor de foute berichten in het Nederlands die op sociale media circuleren.
In de clip in de video heeft Nicole Schwab het niet over zogenaamde “klimaatlockdowns”. Ze sprak over haar visie op hoe het beleid voor economisch herstel na de pandemie van het coronavirus gericht zou moeten zijn op het creëren van een duurzamere economie.
“Ik zie het als een geweldige kans om deze grote reset te hebben en om deze enorme geldstroom te gebruiken — om de toegenomen hefbomen die beleidsmakers vandaag de dag hebben te gebruiken op een manier die voorheen niet mogelijk was — om een verandering te creëren die niet incrementeel is, maar waarop we kunnen terugkijken en kunnen zeggen dat dit het moment is waarop we echt zijn begonnen om de natuur centraal te stellen in de economie,” zegt Schwab in de video.
Woordvoerder Trevor Chueu van het World Economic Forum (WEF) zei aan AFP dat Nicole Schwab, de directeur van 1t.org en op de natuur gebaseerde oplossingen bij de organisatie, niet had gedreigd met “klimaatlockdowns”. “We kunnen bevestigen dat dit nepnieuws is,” zei Chueu in een e-mail van 10 augustus.
De “Great reset” controverse
De onjuiste artikelen en de berichten op sociale media zijn het nieuwste voorbeeld van complottheorieën die vaak gericht zijn tegen het WEF.
In de video gelinkt in de Nederlandse social media-posts noemt Schwab de “Great Reset”, een concept van het WEF en de Britse koning Charles om de wereldeconomie te hervormen rond principes van economische rechtvaardigheid en ecologische duurzaamheid na de COVID-19-pandemie. De “Great Reset” is echter ook een populaire trope geworden in theorieën die gericht zijn tegen het WEF, volgens welke het WEF staat voor een complot van de wereldelite om de wereld te overheersen.
In het artikel van People’s Voice wordt ook melding gemaakt van 15-minuten steden, een stedenbouwkundig concept gericht op het ontwerpen van wijken die voorzien in alle behoeften van de bewoners binnen 15 minuten lopen of fietsen. Experts hebben AFP eerder uitgelegd dat het doel van de filosofie niet is om de bewegingsvrijheid van mensen te beperken.
“Bedrijfsgroei kan plaatsvinden met een positieve impact van de natuur. Regeneratieve landbouw is daar natuurlijk ook een groot onderdeel van,” zegt Schwab in haar toespraak en vraagt zich verder af: “Kunnen we onszelf zien als een herstellende generatie?”
De concepten die ze noemt zijn concepten die het World Economic Forum al eerder heeft besproken – regeneratieve landbouw (de landbouw die zich richt op het verbeteren van de gezondheid van de bodem die is aangetast door het gebruik van zware machines, kunstmest en pesticiden in de intensieve landbouw), terwijl het idee van een “herstellende generatie” verwijst naar jonge mensen die zich inzetten voor milieubehoud.
Schwab geeft toe dat de verandering die ze graag zou zien veel politieke wil zal vergen en dat actoren uit het bedrijfsleven “op een heel serieuze manier zullen moeten breken met de normale gang van zaken en zullen moeten zeggen: ‘we moeten heel moeilijke keuzes maken'”. “De schokken komen eraan en zullen nog erger zijn als we het nu niet doen”, voegt ze eraan toe.
In de korte toespraak maakt ze echter geen melding van gedetailleerde beleidsvoorstellen om deze visie te implementeren. AFP heeft ook geen bewijs kunnen vinden dat ze of het WEF publiekelijk hebben opgeroepen tot “klimaatlockdowns”.
AFP heeft verschillende onjuiste berichten met beweringen over het World Economic Forum en zijn vertegenwoordigers ontkracht, bijvoorbeeld dat de organisatie wil dat AI de Bijbel herschrijft of dat het oproept tot het slachten van huisdieren.
