Terwijl het aantal elektrische auto’s in de wereld groeit en de Europese Unie van plan is om de verkoop van nieuwe CO2-uitstotende voertuigen te beëindigen tegen 2035, zijn elektrische voertuigen het onderwerp van terugkerende kritiek op sociale media. In posts beweren gebruikers dat batterijen van elektrische voertuigen (EV’s) bij koud weer na drie uur “helemaal leeg [zouden] zijn” en dat met airconditioning de batterijen “zo leeg zijn“. Dit is misleidend: hoewel extreme temperaturen de prestaties van elektrische auto’s negatief beïnvloeden, kunnen ze nog steeds functioneren in dergelijke omstandigheden en testen tonen aan dat de batterij urenlang meegaat bij koude temperaturen. Bovendien werd de foto die gebruikers met de beweringen deelden op sociale media genomen in Chicago (Verenigde Staten), in februari 2011, tijdens een historische sneeuwstorm die voertuigen (van alle types) urenlang immobiliseerde.
“Elektrische auto – de grootste zwendel die de wereld ooit heeft gezien?” luidt een Facebook-post van 16 november 2023, gekoppeld aan een foto, evenals andere soortgelijke posts die samen op sociale media medio januari meer dan vijfduizend keer gedeeld werden (hier en hier). “Heeft iemand hier wel eens over nagedacht? Als alle auto’s elektrisch waren…En als we vast zouden zitten in een file van drie uur in de kou van een sneeuwstorm, zouden onze batterijen helemaal leeg zijn”.
De foto toont een rij auto’s die stilstaan in het midden van een volledig besneeuwde weg, met sommige voertuigen zelfs gedeeltelijk of volledig bedekt met sneeuw.
Dezelfde bewering is gedeeld in andere talen, bijvoorbeeld in het Engels, in het Spaans, in het Pools en in het Servisch. In het Frans is dezelfde foto gedeeld met de bewering dat er een file in Duitsland op te zien is die wordt veroorzaakt door elektrische voertuigen die zonder stroom komen te zitten in de kou. De foto is echter van een sneeuwstorm in Chicago in 2011.
De beweringen dat de batterij van een elektrisch voertuig na drie uur in de kou automatisch leeg zou raken en dat elektrische auto’s geen verwarming hebben, worden niet gestaafd door bewijs en zijn door verschillende experts weerlegd.
Elektrische voertuigen zijn wereldwijd het doelwit van hardnekkige mythes of onjuiste informatie. AFP heeft daar vorig jaar al over geschreven.
Ook andere factcheckorganisaties, zoals Reuters en Politifact, hebben eerder soortgelijke beweringen onderzocht.
Koude temperaturen en verwarming zullen de batterijen niet noodzakelijkerwijs in “drie uur” leegmaken
De tekst (geïllustreerd met dezelfde uit zijn verband gehaalde foto), waarin wordt beweerd dat de batterijen van elektrische auto’s “in drie uur” leeg zouden raken in geval van verkeersopstopping bij extreme temperaturen, begon te worden verspreid na een sneeuwstorm in Virginia, Verenigde Staten, in januari 2022 (hier gearchiveerd).
Maar deze bewering is misleidend: hoewel de temperatuur invloed heeft op de capaciteit van de batterijen, geven experts en tests aan dat elektrische auto’s bij correct gebruik vele uren kunnen werken in zware weersomstandigheden.
Dr Monika Magdziak-Tokłowicz van de afdeling Voertuigtechniek van de faculteit Werktuigbouwkunde van de Wrocław Universiteit voor Wetenschap en Technologie zei in een interview met AFP op 19 december 2023 dat energie of brandstof op kan raken in zowel elektrische als verbrandingsvoertuigen: “Als iemand vergeet om een verbrandingsauto bij te tanken en op reservebrandstof staat in het verkeer, dan raakt die brandstof ook op”.
“Het risico dat een batterij leeg raakt wanneer een batterij-elektrisch voertuig (BEV) vastzit in de kou is vergelijkbaar met het risico dat een voertuig met verbrandingsmotor (ICE) zonder brandstof komt te zitten”, zei Lucien Mathieu, van de in Brussel gevestigde NGO European Federation for Transport and Environment, in een e-mail aan AFP op 5 december 2023. Hij voegt eraan toe dat “het belangrijkste verschil is dat ICE’s brandstof gebruiken om de motor te laten draaien en warmte te produceren, terwijl BEV’s elektriciteit uit de batterij gebruiken om de verwarmingssystemen te laten werken”.
Hij is het er echter wel mee eens dat de kou invloed heeft op de prestaties van de batterij.
Hij legt uit dat wanneer de temperatuur daalt, “de elektrolytvloeistof in de lithium-ionbatterij van een EV stroperiger wordt, waardoor de chemische reacties die verantwoordelijk zijn voor de overdracht van elektronen vertragen. Maar de meeste EV’s zijn gebouwd met efficiënte batterijverwarmingssystemen die helpen om een goede bedrijfstemperatuur te behouden”.
Monika Magdziak-Tokłowicz benadrukt dat elektrische voertuigen speciale aandacht vereisen als het gaat om batterijbeheer. Ze raadt aan om de auto in de garage te zetten, zodat het gemakkelijker wordt om de accu optimaal opgeladen te houden.
“In tegenstelling tot auto’s met verbrandingsmotor, waarbij de capaciteit van de tank constant blijft, is dit niet het geval bij elektrische voertuigen – de accucapaciteit verandert afhankelijk van de omgevingstemperatuur. De accucapaciteit neemt af naarmate de temperatuur daalt. Bij -10 graden kunnen we rekenen op ongeveer 70 procent van de oorspronkelijke capaciteit”, zei ze.
De Algemene Duitse Automobielclub (ADAC) presenteerde in januari 2022 echter studies waaruit blijkt dat elektrische auto’s vele uren kunnen werken in extreme omstandigheden. Bij temperaturen van -7 °C tot -14 °C met de verwarming van de auto ingesteld op 22 °C bleek uit de test dat na 12 uur slechts ongeveer 70 procent van de batterij was gebruikt in de Renault Zoe en ongeveer 80 procent in een Volkswagen-model.
Volgens Mathieu’s schatting kan “8-20% van de batterij worden gebruikt in een drie uur durende file, afhankelijk van het model”.
Hij wijst erop dat de grootte van de batterij, de chemische samenstelling, het verwarmingssysteem en de cabineverwarmingstechnologie allemaal invloed hebben op hoe lang een bestuurder energie in de batterij kan houden wanneer hij in de kou zit. Mathieu haalde een experiment aan waarbij “een Tesla Model Y batterij van 91% daalde naar 58% na 12 uur in de kou te hebben gezeten met een warme cabine”. Het experiment werd uitgevoerd op het Dirty Tesla YouTube-kanaal en kan hier worden bekeken:
In haar advies voor bestuurders over het rijden met elektrische voertuigen in de winter, adviseert de Quebecse afdeling van de Canadese Automobile Association (CAA) bestuurders om hun auto voor gebruik aan te sluiten op het stopcontact om de accu voor te verwarmen, waardoor de prestaties zullen verbeteren.
Pavol Bauer, Dr.Eng. prof. bij de afdeling Electrical Sustainable Energy aan de Technische Universiteit Delft, zei ook in een interview met AFP op 12 januari 2024 dat “het voorverwarmen van de batterij een gebruikelijke praktijk is in koude klimaten om de prestaties en efficiëntie te optimaliseren”, waardoor het voertuig een groter rijbereik kan behouden. “De accu op de benodigde temperatuur houden kost heel weinig stroom omdat hij heel goed verpakt is”, zei hij. “De capaciteit van de accu’s wordt ook steeds groter met nieuwe auto’s”.
Elektrische voertuigen hebben wel een verwarmingssystemen
In het bericht dat op sociale media is gedeeld wordt ook beweerd dat elektrische voertuigen “geen verwarming” hebben. Dit is echter niet het geval.
Bauer legt uit dat elektrische voertuigen tegenwoordig steeds vaker warmtepomptechnologie gebruiken om het interieur van de auto te verwarmen, wat minder energie verbruikt dan eerdere elektrische voertuigen.
“Het verwarmen van de cabine zal meer stroom verbruiken dan het verwarmen van de batterij, maar alles bij elkaar zou het niet meer dan 3-6 procent van een batterij van 50 kW/u vergen om de batterij op temperatuur te houden en de cabine drie uur lang te verwarmen”, zei hij.
Lars Lund Godbolt, een adviseur bij de Noorse EV-vereniging (Elbil), is het er ook mee eens dat warmtepomptechnologie “veel efficiënter is dan oudere technologie voor het behoud van warmte (in EV’s, red.)”.
“De warmte in de cabine op peil houden kost ongeveer 1-2 kWh per uur, afhankelijk van de buitentemperatuur”, zegt hij en hij voegt daaraan toe dat oudere technologie 2-4 kWh per uur verbruikt.
Mathieu is het ermee eens dat elektrische auto’s nu zijn uitgerust met efficiënte verwarmingssystemen. “Er worden verschillende systemen gebruikt om de batterij op een goede bedrijfstemperatuur te houden en om de voertuigcabine op temperatuur te houden met minimaal energieverbruik”, zegt hij.
AFP heeft eerder gekeken naar de situatie in Noorwegen, waar overheidssubsidies bestuurders hebben aangemoedigd om over te stappen op elektrische voertuigen. In januari 2021 kondigde een industriegroep aan dat Noorwegen het eerste land was waar elektrische auto’s goed waren voor meer dan de helft van de nieuwe registraties.
Mathieu wees er ook op dat als de temperatuur een probleem zou zijn, de opname van BEV’s in koude landen naar verwachting traag zou verlopen. “Noorwegen daarentegen loopt voorop als het gaat om het gebruik van EV’s bij koud weer, met 83% van de verkoop van batterij-elektrische voertuigen in de eerste helft van 2023”, stelde Mathieu.
Godbolt zei aan AFP eerder in 2022 dat Noorwegen niet te maken heeft gehad met wijdverspreide problemen met EV’s in de winter, wanneer de temperaturen dalen tot gemiddeld -6,8C.
“De (batterijbeheersystemen) beschermen de batterij en een batterij werkt prima als het koud is er is alleen minder energie beschikbaar totdat de batterij warm genoeg is”, zei hij in een e-mail van 22 juli 2022.
Godbolt merkte op dat EV’s veel sneller opwarmen dan auto’s met verbrandingsmotoren, die moeten wachten tot de motor een bepaalde temperatuur heeft bereikt voordat ze de cabine beginnen te verwarmen.
Voor EV’s “gebruikt een gemiddeld verwarmingssysteem 6-7 kW als je het op het absolute maximum (30C) zet. Bij 20C ongeveer 2-3 kW”, aldus Godbolt. “En met warmtepompen hergebruikt de al verwarmde cabine de warmte en houdt hij het op 1 kW.”
“Met moderne EV’s (de meeste hebben batterijen van 50-80 kWh) kun je vastzitten in een sneeuwstorm en daar vele, vele uren blijven”, concludeerde hij.
EV’s kunnen ook uren draaien bij warm weer
De bewering dat “je batterijen zo leeg zouden zijn” tijdens zomerse files vanwege de airconditioning is ook misleidend.
“De warmtepomp kan ook werken als airconditioning in de zomer. Het werkt twee kanten op, als verwarming in de winter en als airconditioning in de zomer” zowel voor de accu als in de cabine, aldus Prof. Bauer.
Het Britse tijdschrift “Which?” voerde een test uit waarbij een Volkswagen ID.4 elektrische SUV langere tijd in het verkeer reed met de airconditioning aan.
“In iets meer dan een uur en 15 minuten verloren we slechts 2 procent van de batterij van een 77kWh batterij,” luidde het verslag van het tijdschrift, gepubliceerd in augustus 2021.
Volgens Godbolt heeft het aanzetten van de airco geen significante invloed op de levensduur van de batterij van de elektrische auto. “Natuurlijk heeft het een effect, maar het is over het algemeen lager dan de getallen die hierboven zijn gegeven voor warmte”, zegt hij, waarna hij de toevoeging doet dat het afhangt van de warmte: 40 c vergt natuurlijk meer energie dan 25 c.
Mathieu wijst op een artikel van de website Automobile-propre dat laat zien dat de helft van een 41 kWh Renault Zoé-batterij kan worden gebruikt om de airconditioning ongeveer 10 uur van stroom te voorzien (of ongeveer 2 kWh voor een uur airco). “Het probleem is vergelijkbaar voor ICE’s, omdat de energie die nodig is voor airconditioning de belasting van de verbrandingsmotor verhoogt: een airconditioningsysteem kan het brandstofverbruik met bijna 20% verhogen door de extra belasting van de motor”, zegt hij.
Elektrische auto’s in Nederland
In Nederland blijft de EV-markt groeien. “Het aandeel elektrische auto’s in het totale aantal registraties lag afgelopen jaar met 30,8 procent procent bijna 7,5 procent hoger dan in 2022”, staat in een artikel op de website van mobiliteitsbrancheorganisatie BOVAG, waarin werd gekeken naar officiële cijfers van RAI Association, BOVAG en RDC (hier gearchiveerd).
Het land heeft ook 145.000 openbare oplaadpunten – een derde van het hele Europese totaal – met grijze metalen stopcontacten die veel te zien zijn in de straten van de grote Nederlandse steden. Daarnaast zijn er honderdduizenden particuliere opladers, die veel minder krachtig zijn en dus langzamer voertuigen “vullen”. Er zijn slechts ongeveer 6.000 “snelle” of “ultrasnelle” opladers, luidt een artikel van AFP van 10 oktober 2023 op basis van gegevens van het European Alternative Fuels Observatory (EAFO) voor 2022.
De groei van laadinfrastructuur in de EU is ook aanzienlijk, luidt een artikel van Euronews van 18 september 2023 (hier gearchiveerd).
Er zijn echter zorgen dat de Nederlandse overheid de financiële stimuleringsmaatregelen voor elektrische voertuigen te snel afbouwt, zoals wordt geschetst in dit NOS-artikel van 13 mei 2023.
Foto is van een sneeuwstorm in Chicago in 2011
Een omgekeerde zoekopdracht laat zien dat Associated Press de foto die in de berichten worden gedeeld (hier gearchiveerd) op 2 februari 2011 nam, tijdens een sneeuwstorm in Chicago. De foto is gemaakt door fotojournalist Kiichiro Sato.
“Op deze foto van 2 februari 2011 staan honderden auto’s vast op Lake Shore Drive in Chicago. Een winterstorm van historische proporties overspoelde toen Chicago, waardoor honderden automobilisten ‘s nachts tot 12 uur lang zijn gestrand op de doorgaande weg langs de oever van het meer”, luidt het bijschrift bij de foto.
Een video die beschikbaar is op YouTube (hier gearchiveerd), gefilmd op dezelfde locatie waar de dezelfde voertuigen te zien zijn, laat ons nog duidelijker de omvang van de sneeuw zien – en het aanzienlijke aantal voertuigen dat vastzit door deze extreme weersomstandigheden.
Bovendien, zoals verschillende Amerikaanse media uitleggen in periodieke artikelen gewijd aan deze winterse sneeuwstorm, kwamen alle voertuigen tot stilstand door deze weersomstandigheden, en niet door een massale uitval van elektrische voertuigen.
“De sneeuw viel zo zwaar en zo snel tijdens het spitsuur dat automobilisten gestrand raakten op Lake Shore Drive. Tussen 19.15 en 19.45 uur gebeurden er drie ongelukken, waarvan één met een bus. Deze ongelukken dwongen auto’s en bussen om achteruit te rijden en naarmate de sneeuw zich opstapelde, kwamen de voertuigen stil te staan en werden de afritten onbegaanbaar”, schreef CBS News over de gebeurtenis (hier gearchiveerd).
AFP heeft al meer onjuiste en misleidende beweringen over elektrische auto’s onderzocht, bijvoorbeeld hier.
