Een verhaal met misleidende cijfers over de procedure die nodig zou zijn om grondstoffen te verkrijgen voor de batterijen van elektrische auto’s is sinds begin mei ruim 1000 keer gedeeld op sociale media. Een woordvoerder van Caterpillar (een fabrikant van zware machines) en onderzoekers bevestigen tegen AFP dat de cijfers niet kloppen.
Op sociale media circuleert een foto van een wiellader (een zware machine waarmee grond verplaatst wordt) van het merk Caterpillar. Deze “CAT 994H” zou volgens het verhaal “1800 gallon” (6800 liter) brandstof verbruiken in een dienst van 12 uur en “500.000” pond (227 ton) aarde verplaatsen om de grondstoffen te verzamelen voor één batterij voor een elektrische auto van het merk Tesla.
De afbeelding werd bijvoorbeeld op 8 mei gedeeld op Twitter door het Tweede Kamerlid Pepijn van Houwelingen van Forum voor Democratie. Zijn partijgenoot Thierry Baudet deelde dezelfde dag een verhaal van de klimaatsceptische website “climategate” waarin zelfs geclaimd wordt dat er 270 ton grond verplaatst moet worden.
AFP Duitsland verifieerde onlangs vergelijkbare berichten met dezelfde foto van de zware machine en toonde aan dat de schattingen over het brandstofverbruik “vele malen te hoog” zijn. Experts spreken de schattingen over het benodigde graafwerk tegen.
De wiellader verbruikt maximaal 217 liter diesel per uur
Klaus Finzel, woordvoerder van de Zeppelin Baumaschinen GmbH, het Duitse verkoop- en servicebedrijf van het merk Caterpillar, verklaarde op 4 mei 2022 aan AFP dat het getoonde voertuig een CAT994 is uit de eerste serie A uit de jaren 90.
Volgens Finzel is het geclaimde brandstofverbruik in twaalf uur van 1800 gallons – zo’n 6800 liter – vele malen te hoog, hij vergelijkt dit met de specificaties van het huidige model (994K), en bevestigde dat deze cijfers ook gelden voor oudere typen, zoals de 994A en 994H. Deze wiellader verbruikt tussen de 96 en 217 liter diesel per uur. “In een dienst van twaalf uur is dat tussen de 1150 en 2.600 liter diesel”, schreef Finzel. Zelfs als het oudere 994A-model meer brandstof verbruikte, komt het gemiddelde verbruik niet in de buurt van het maximale verbruik van de 994K van 2600 liter per dienst van 12 uur, legt Finzel uit. Met 6800 liter spreken de berichten van ruim twee keer zoveel verbruik.
Dergelijk brandstofverbruik van een wiellader met een brutovermogen van 1377 kilowatt zoals de 994K, werd op 5 mei ook bevestigd door Tankred Müller, hoogleraar elektrotechniek en elektrische aandrijftechnologie aan de Hogeschool voor Toegepaste Wetenschappen van Hamburg.
Productie van een elektrische batterij
Ook staat er in de berichten dat de machine 500.000 pond – ongeveer 227 ton – aarde moet verplaatsen om de grondstoffen te winnen die nodig zijn om één Tesla-batterij te maken. In de publicaties wordt geen bewijs genoemd voor deze cijfers. Onafhankelijke deskundigen op het gebied van batterijproductie voor elektrische auto’s spreken deze bewering echter tegen.
De benodigde hoeveelheid graafwerk kan niet precies worden vastgesteld, vertelde Jens Buchgeister aan AFP op 4 mei 2022. Buchgeister is een onderzoeker in de onderzoeksgroep “Research for Sustainable Energy Technologies” bij het Duitse Karlsruhe Instituut voor Technologie (KIT). “Het cijfer van 227 ton is echter duidelijk te hoog, aangezien de verkregen ertsen meerdere van de benodigde metalen grondstoffen bevatten, evenals andere waardevolle grondstoffen die tezamen worden gewonnen en via verschillende processen afzonderlijk beschikbaar worden gesteld voor de toepassingsgebieden”, schreef Buchgeister.
Dat bevestigde Marko Paakkinen, onderzoeksleider elektrische aandrijvingen en energieopslag bij Technisch Onderzoekscentrum Finland (VTT) in Espoo tegenover AFP. “De cijfers lijken te veronderstellen dat er sprake is van een dagbouwmijn. Bij de berekening is echter geen rekening gehouden met het feit dat bijvoorbeeld 95 procent van het kobalt wordt geproduceerd als onderdeel van de ontginning van andere metalen, zodat het benodigde erts slechts eenmaal hoeft te worden ontgonnen,” legde Paakkinen uit.
AFP heeft eerder berichten geverifieerd die vergelijkbaar zijn met het Climategate-artikel waarin de cijfers over de benodigde miniralen voor de batterij van een elektrische auto worden overdreven. Dit artikel beweert ook dat 40 procent van de elektriciteit die in de Verenigde Staten wordt opgewekt – en dus ook wordt gebruikt om elektrische auto’s op te laden – afkomstig is van steenkool. Dit is onjuist.
Op lange termijn zijn elektrische auto’s minder schadelijk voor het klimaat dan auto’s met verbrandingsmotor
Zelfs als er voor de productie van een batterij voor elektrische auto’s 227 ton aarde zou moeten worden verplaatst, zou een wiellader als de Caterpillar 994K het genoemde materiaal voor ongeveer 21 accu’s in één uur kunnen verplaatsen, legde Klaus Finzel uit: “Uitgaande van een maximaal verbruik kun je met 217 liter per uur een gewicht van 4800 ton per uur verplaatsen met de 994K.” Dat zou overeenkomen met een dieselverbruik van 10,3 liter per batterij. Bij een CO2-uitstoot van 2,64 kilogram per liter dieselbrandstof zou bij de winning van de grondstoffen dus 27,2 kilogram CO2 per batterij vrijkomen. “Dat is evenveel als een dieselauto op een afstand van 200 kilometer uitstoot”, schreef Finzel.
In de afbeelding met de Caterpillar staat ook de vraag: “In wiens wereld is dit soort wiskunde en de Green New Deal zinvol?”, suggererend dat de productie van batterijen voor elektrische auto’s zinloos is vanwege de schadelijke gevolgen voor het milieu. Naast het fabricageproces van batterijen is de productie van elektrische auto’s in feite energie-intensief en gaat het gepaard met een hoge uitstoot van broeikasgassen. “Elektrische voertuigen veroorzaken over het algemeen meer broeikasgasemissies tijdens de productie dan conventionele personenauto’s die rijden op diesel of benzine”, zo staat in een studie van het Fraunhofer-instituut voor Systeem- en Innovatieonderzoek (ISI), een instituut dat de impact van innovaties analyseert, uit januari 2020. Afhankelijk van de energiebron, de energie-efficiëntie van de productie en de grootte van de batterij, werden tussen de 70 en 130 procent meer broeikasgasemissies geproduceerd dan bij de productie van benzine- of dieselvoertuigen.
Jens Buchgeister van het KIT legde uit dat alleen kijken naar het fabricageproces van elektrische auto’s niet voldoende is om hun ecologische voetafdruk te beoordelen. Elektrische auto’s zijn gedurende hun levenscyclus namelijk een stuk zuiniger dan auto’s met verbrandingsmotoren. Zo zou de extra milieubelasting als gevolg van het fabricageproces ruimschoots worden gecompenseerd na een totale kilometerstand van 150.000 kilometer.
In opdracht voor de Rijkstdienst voor Ondernement Nederland (RVO) vergeleek het onderzoeksinstituut TNO in 2015 al de CO2-uitstoot als gevolg van het gebruik en de productie van elektrische voertuigen. Bij een kilometerstand van 220.000 kilometer en bij het gebruik van ‘grijze stroom’ (energie opgewekt met fossiele brandstoffen) is de CO2-uitstoot van een elektrische auto 30% lager dan een benzineauto. Rijdt de elektrische auto volledig op groene stroom (opgewekt met duurzame bronnen), dan bedraagt dit zelfs een reductie van 70%.
Volgens een studie uit 2018 door de International Council On Clean Transportation produceert het gemiddelde elektrische auto in Europa in zijn levenscyclus vijftig procent minder broeikasgassen dan een auto met een verbrandingsmotor.
Het Duitse ministerie van Milieu verklaarde in een publicatie uit januari 2021, dat een compact elektrisch voertuig “zo’n 30 procent minder broeikasgassen uitstoot dan een benzinemotor. Vergeleken met een vergelijkbare dieselauto is dat zo’n 23 procent.” Een soortgelijk resultaat wordt genoemd in een publicatie van het ISI uit januari 2020.
Hoewel de productie van elektrische auto’s aanzienlijk energie-intensiever is dan conventionele auto’s vanwege de productie van batterijen, veroorzaakt het gebruik ervan minder broeikasgassen, afhankelijk van de bron van de gebruikte elektriciteit.
AFP verifieerde eerder berichten met misleidend “bewijs” om elektrische voertuigen in diskrediet te brengen, zoals deze honderden verlaten elektrische auto’s in Frankrijk, en een video van een brandende bus – aangedreven door gas.
