Gebruikers op sociale media delen sinds mid-september in verschillende talen een video die de indruk geeft dat de politie in Bremen, in Duitsland wapens heeft ontdekt die bestemd zijn voor Oekraïne en die op de zwarte markt worden verkocht. Volgens sommige berichten waren er verschilllende mensen door de politie aangehoudend. De video is echter gemanipuleerd. Volgens de politie, de douane en het Openbaar Ministerie zijn zulke wapens niet gevonden in de Noord-Duitse stad, noch zijn er zulke arrestaties verricht, zijden ze tegen AFP.
In de gemanipuleerde video dat op dit moment wordt gedeeld, is een draagbare raketwerper op de grond te zien. Het schriftelijke deel van de post zegt: “De politie van Bremen heeft Oekraïners aangehouden die stingers en andere zware wapens verkochten die eerder vanuit Europa aan Oekraïne waren geleverd”. In de video is ook een man in het Duits te horen die iemand vraagt te stoppen met filmen.
De video werd meer dan 500 keer op Twitter, Facebook en Telegram gedeeld in het Nederlands, en werd ook gedeeld in het Duits, Engels, Frans, Italiaans en Grieks.
In een reactie op de clip op Twitter zei Dmitry Polyansky, plaatsvervangend VN-ambassadeur van Rusland: “We hebben onze westerse ex-partners herhaaldelijk gewaarschuwd voor dergelijke bedreigingen van hun eigen volk.”
Deze video is echter gemanipuleerd en de autoriteiten legde aan AFP uit toen het verhaal werd geschreven dat niemand werd aangehouden of wapenvondsten in de stad waren geweest.
Sinds de Russische aanval op Oekraïne op 24 februari 2022 circuleert er steeds weer nep informatie over de oorlog en de westerse steun aan Oekraïne. De Nederlandse AFP-artikels over desinformatie over de oorlog in Oekraïne zijn hier te vinden.
Screenschot van een misleidend bericht op sociale media, vastgelegd op 30 september 2022Soundtrack van demonstratievideo
De video, alleen maar zeven seconden lang, toont een draagbare luchtdoelraket die op de grond ligt. Links van het wapen staat een persoon in bruine broek en laarzen. Op de achtergrond zijn verschillende stemmen te horen die verward roepen. Een mannenstem zegt in het Duits: “Leg de telefoon neer, zoiets hoef je niet te filmen.” De man spreekt met een duidelijk Midden-Duits dialect, in plaats van een Noord-Duits dialect, zoals vaak in Bremen wordt gesproken.
Volgens het Duitse persbureau DPA komt de soundtrack uit een Youtube-video die op 23 januari 2022 zou zijn gemaakt in de marge van een Corona-demonstratie in het stadje Greiz in Thüringen. In de video is te zien hoe politieagenten een persoon arresteren, terwijl een andere politieagent voorbijgangers wegduwt die de scene filmen. Een Twitter-gebruiker wees in een commentaar op Twitter ook op de gemanipuleerde soundtrack.
De herkomst van de opname van het pistool blijft onduidelijk.
The video is proven fake. I found the original audio source in YouTube after 3min research. Here you go at timestamp 0:12 https://t.co/OKbKWaAhp
— Tilo Rex (TRex) (@RexBismarck)
September 18, 2022
Politie, douane en Openbaar Ministerie Bremen ontkennen
Toen de Duitse Fact Check dienst van AFP contact opnam met de autoriteiten van Bremen over de beweringen, werd hen verteld dat er geen arrestaties waren verricht.
Een woordvoerder van de politie van Bremen vertelde AFP op 20 september 2022 per e-mail dat de vermeende wapenvondst in Bremen een valse melding was. “De politie van Bremen heeft niets te maken met deze video en heeft geen Oekraïners gearresteerd die wapens handelden”, schreef de woordvoerder. Ook via Twitter (hier, hier) ontkende de politie van Bremen de vermeende operatie.
Dazu haben wir uns bereits geäußert. Es handelt sich hierbei um eine Falschmeldung. Die Polizei Bremen hat mit diesem Video nichts zu tun und hat auch keine Ukrainer festgenommen, die mit Waffen handelten. *js
— Polizei Bremen (@BremenPolizei)
September 18, 2022
Naast de haven in Bremen heeft ook Bremerhaven, dat tot de Duitse deelstaat Bremen behoort, een eigen haven. AFP heeft de verantwoordelijke douaneautoriteiten voor Bremen en Bremerhaven gevraagd of daar een onderzoek wordt gedaan vanwege een wapenvondst. Noch het hoofddouanekantoor in Bremen, noch het onderzoeksbureau van de douane in Hannover, dat verantwoordelijk is voor Bremen, noch het onderzoeksbureau van de douane in Hamburg, dat verantwoordelijk is voor Bremerhaven, waren op de hoogte van onderzoeken of arrestaties in verband met wapensmokkel, dat lieten woordvoerders van de respectieve autoriteiten op 20 en 21 september 2022 per e-mail aan AFP weten.
Het hoofd van de havenautoriteit van Bremen, havenkapitein Stephan Berger, bevestigde dit ook per e-mail aan AFP op 22 september 2022. Een woordvoerder vertelde AFP op 21 september 2022 dat ook het Openbaar Ministerie van Bremen de zaak niet onderzoekt.
AFP kon geen persberichten of mediaberichten vinden over een vermeende wapenvondst in Bremen in juli 2022. Ook andere plaatsen hebben geen vergelijkbaar gebeurtenis gedocumenteerd. Het directoraat-generaal Douane, de federale administratie van de douane, was niet op de hoogte van vergelijkbare gevallen uit andere Duitse havensteden.
Luchtdoelraket
Het wapen, dat te zien is in de video, is blijkbaar een draagbare luchtdoelraket van het type Stinger. Dat blijkt uit de langwerpige buisvorm en het kennelijk ontmantelde greepstuk van het wapen.
Volgens de Duitse regering heeft Duitsland aan Oekraïne 500 Stinger-raketten geleverd om zich tegen de Russische invasie te verdedigen. Volgens artikel 22 van de wet op de controle op oorlogswapens is de handel in oorlogswapens zonder toestemming van de federale regering in Duitsland verboden en kan deze worden bestraft met maximaal tien jaar gevangenisstraf.
