Berichten op sociale media die in twee dagen honderden keren zijn gedeeld, beweren dat de directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zei dat boostervaccins worden gebruikt om kinderen te doden. Dit is echter niet wat de directeur-generaal bedoelde: de WHO vertelde aan AFP dat hij struikelde over de eerste lettergreep van het Engelse woord “children”. De organisatie verklaarde dat de baten-risicobeoordelingen duidelijk de voordelen ondersteunen van vaccinatie van alle leeftijdsgroepen, inclusief kinderen en adolescenten.
“Tedros maakt foutje en geeft toe dat sommige landen boostershots gebruiken om kinderen te doden. ZE VERMOORDEN KINDEREN EN GEVEN HET TOE OOK” luidt de omschrijving van deze video op Twitter, geplaatst op 23 december en sindsdien ruim 100 keer geretweet.
De video komt van een persconferentie georganiseerd door de WHO op 20 december 2021 in Genève. Veel berichten op sociale media verspreiden nu een fragment van de publicatie op YouTube door Ruptly – zoals te zien is aan het watermerk. In de video geeft Tedros Adhanom Ghebreyesus, de directeur-generaal van de WHO, een verklaring voor de pers.
Sommige gebruikers op sociale media beweren nu dat de directeur-generaal zegt dat boostervaccins worden gebruikt om “kinderen te doden”.
Andere Nederlandstalige publicaties van deze persconferentie, van verschillende lengtes met dezelfde zin, werden geüpload naar LinkedIn en Facebook (1, 2, 3).
Dezelfde bewering is honderden keren gedeeld in andere talen, zoals in het Fins, Frans en Kroatisch.
Screenshot van een van de misleidende berichten op sociale media, vastgelegd op 24 december 2021Hoewel de manier waarop de directeur-generaal deze zin in het Engels uitspreekt verwarrend kan zijn, is dit niet wat hij bedoelde. Het transcript van de conferentie, gepubliceerd door de WHO, laat zien dat de interpretatie in de berichten op sociale media onjuist is.
Screenshot van het transcript van de WHO-persconferentie op 20 december 2021 (WHO)De WHO verklaarde op 23 december aan AFP dat de directeur-generaal vastliep op de eerste lettergreep van het Engelse woord voor “kinderen” toen hij dit zei:
“Dus, als het [boostervaccin] gaat worden gebruikt, is het beter om je te concentreren op de groepen die het risico lopen op ernstige ziekte en overlijden, in plaats van, zoals we zien, sommige landen gebruiken om kinderen boosters te geven, wat niet goed is.”
“Wat er maandag gebeurde tijdens de WHO-persconferentie tijdens zijn toespraak van het woord ‘kinderen’, is dat hij vast kwam te zitten op de eerste lettergreep ‘chil’ en het klonk als ‘cil/kil'”, legde de WHO uit.
“Vervolgens sprak hij meteen daarna dezelfde lettergreep correct uit, waarbij het klonk als ‘cil-children’. Elke andere interpretatie hiervan is 100% onjuist”, voegde de organisatie eraan toe.
De WHO vertelde AFP dat de organisatie het gebruik van vaccins om mensen te beschermen tegen COVID-19 sterk aanmoedigt.
De opmerkingen van de directeur-generaal met betrekking tot het vaccineren van kinderen werden besproken in de context van gelijkheid tussen hoge en lage inkomenslanden.
“In plaats van een kind te stimuleren in landen met een hoog inkomen, is het beter om ouderen in landen te vaccineren waar ze niet zijn ingeënt, zelfs niet met de primaire vaccins”, zei de directeur-generaal in de persconferentie van 20 december. Hij zei dat het “niet juist” was om in dit verband boosters aan kinderen te geven.
In hun verklaring van 24 november 2021, zei de WHO dat “hoewel baten-risicobeoordelingen duidelijk het voordeel van vaccinatie van alle leeftijdsgroepen ondersteunen, inclusief kinderen en adolescenten, het directe gezondheidsvoordeel van het vaccineren van kinderen en adolescenten lager is in vergelijking met het vaccineren van oudere volwassenen vanwege de lagere incidentie van ernstige COVID-19 en sterfgevallen bij jongere personen”. De WHO schrijft op haar website (laatst bijgewerkt op 15 november 2021) dat het “Pfizer/BioNTech-vaccin geschikt is voor gebruik door mensen van 12 jaar en ouder”.
Tijdens een persconferentie van 7 december 2021 legde WHO-chef voor Europa, Hans Kluge, uit: “het is tegenwoordig niet ongebruikelijk om onder jonge kinderen een 2-3 keer zo hoge incidentie (COVID-19) te zien dan bij de gemiddelde bevolking”. In deze context, en om verdere schoolsluiting en de terugkeer van thuisonderwijs te voorkomen, adviseerde de Europese afdeling van de organisatie meer testen op scholen en om vaccinatie voor schoolkinderen te overwegen.
“Vaccinatie van kinderen moet nationaal worden besproken en overwogen, als onderdeel van maatregelen ter bescherming van scholen. Vaccinatie van jongere kinderen vermindert niet alleen hun rol bij de overdracht van COVID-19”, maar beschermt hen ook tegen ernstige ziekte, legde Kluge uit.
Eerder deze maand vertelde de Europese afdeling van de WHO aan AFP Frankrijk dat het “nog geen toestemming heeft verleend voor het gebruik in noodgevallen van COVID-19-vaccins voor kinderen onder de 12 jaar”, maar ze verwezen naar de nieuwe formule van het Pfizer-BioNTech-vaccin, dat “een hoge werkzaamheid heeft aangetoond tegen COVID-19 bij kinderen in een klinische proef” (evaluatie hier beschikbaar) en “is goedgekeurd door strikte regelgevende instanties (bijv. de FDA en de EMA) voor gebruik bij kinderen van 5 jaar en ouder”.
De Rijksoverheid kondigde op 10 december 2021 aan dat kinderen van 5 tot 12 jaar binnenkort gevaccineerd kunnen worden tegen COVID-19. Naar verwachting zullen de uitnodigingen voor vaccinatie met een “aangepaste, lagere dosering van het Pfizer-vaccin” medio januari 2022 worden verzonden.
Deze aanpak komt overeen met het advies die dag van de Gezondheidsraad. Zij stelden dat het belangrijkste voordeel van het vaccineren van kinderen tegen COVID-19 het voorkomen is van ernstige gevallen voor een kleine groep waarbij ziekenhuis- of IC-opname nodig is. De nadelen zijn beperkt: milde bijwerkingen zoals vermoeidheid, hoofdpijn, spierpijn en koorts. De kans op zeldzame bijwerkingen, zoals myocarditis (ontsteking van de hartspier) “is zeer laag”, aldus de Gezondheidsraad.
