Een video met een lange rij tractoren in Duitsland is sinds eind januari 2022 duizenden keren gedeeld op Facebook, waarbij sommige gebruikers beweren dat het een protest is tegen coronamaatregelen zoals het “Vrijheidsconvooi” in Canada. Dit is niet waar. Op de video protesteren Duitse boeren tegen nieuwe regels voor het gebruik van kunstmest.
“Niks in de media hierover .. Duitsland is ook begonnen”, luidt de omschrijving van deze Nederlandstalige Facebookpost, geupload op 28 januari 2022 en sindsdien ruim 5700 keer gedeeld. In de reacties onder de video met een lange rij tractoren worden talloze verwijzingen gemaakt naar Canada en beweren sommigen dat deze optocht verzet toont “tegen verplichte vaccinatie”.
Canada is sinds het einde van januari 2022 wereldwijd in het nieuws door het zogenaamde “Vrijheidsconvooi” waarbij talloze vrachtwagens en andere voertuigen wegen blokkeren uit verzet tegen coronavaccinatie die vereist is om de Amerikaanse grens over te steken.
De video wordt soms expliciet gelinkt aan deze demonstratie, zoals hier: “Ook Duitsland is geïnspireerd door onze Canadese broeders en zusters.” Andere publicaties (hier, hier) omschrijven de Duitse video als een demonstratie door “truckers en boeren” voor “vrijheid” en linken naar een aangekondigde inzamelactie voor een demonstratie “tegen de QR-maatschappij”, met de eis voor een “Nederland, vrij van medische discriminatie en tirannie.” De video verscheen ook met vergelijkbare beweringen op Twitter en Telegram, en in het Slowaaks en Pools.
De video heeft echter niets te maken met het Vrijheidsconvooi in Canada of coronamaatregelen, zoals werd aangetoond door AFP Polen.
Screenshot van een van de misleidende berichten op Facebook, vastgelegd op 10 februari 2022Protesten in Canada
Sinds eind januari besteden media over de hele wereld aandacht aan de protesten van vrachtwagenchauffeurs in Canada. Ongevaccineerde vrachtwagenchauffeurs maken ongeveer 10% uit van de sector. Zij zijn het niet eens met de verplichte vaccinatie tegen COVID-19 door de Canadese regering voor vrachtwagenchauffeurs die vanuit de Verenigde Staten naar Canada terugkeren. Zij vormden het zogenaamde Vrijheidskonvooi 2022 en trokken vanuit verschillende delen van Canada naar de hoofdstad van het land, Ottawa.
De demonstranten veroorzaakten volgens de burgemeester van Ottawa Jim Watson zo veel overlast, waaronder vastlopend verkeer, dat hij op 6 februari 2022 de noodtoestand in de stad uitriep.
Sommige mensen die de beelden hebben gezien uit Canada trekken nu dus een parallel met de Duitse video.
Ook in Europa zijn in februari 2022 protesten gepland tegen coronamaatregelen in de vorm van “vrijheidskonvooien”. Lokale autoriteiten in Frankrijk en België hebben aangekondigd om actie te ondernemen om overlast te voorkomen. Zowel Parijs als Brussel hebben de komende dagen soortgelijke protesten verboden.
Boerenprotest in Duitsland
Niet elk konvooi van vrachtwagens of tractoren is echter een coronademonstratie. In de video zijn in werkelijkheid boeren te zien die protesteren tegen nieuwe wetgeving voor het gebruik van kunstmest en het is niet gerelateerd aan de coronapandemie. Dit betekent niet dat er geen coronademonstraties zijn in Duitsland. Eind januari en begin februari 2022 vonden ze plaats in meerdere steden, maar deze hadden niet het karakter van een Canadees “vrijheidskonvooi”.
In de beschrijving van de berichten op Telegram en Twitter lezen we “Dit is in Schwerin, Duitsland”. Aan het einde van de opname zie je een poster met de tekst “Zeigt [tekening van een hartje] für uns Bauern”, oftewel: “Toon je hart aan ons boeren”.
We zochten op internet naar andere publicaties met de vermeldingen “Schwerin”, “protest” en de datum van de eerste publicatie (28 januari 2022). In de regionale en nationale Duitse media vonden we verschillende publicaties met berichtgeving over het protest (1, 2, 3). De openbare radio- en televisiezender NDR, die bericht over de noordelijke regio’s van Duitsland, publiceerde een artikel met de kop: “Boerenprotesten: honderden boeren met hun tractoren in Schwerin”.
“We willen een verordening die het water echt beschermt en niet alleen boeren bestraft”, zegt Detlef Kurreck in het artikel, voorzitter van de boerenvereniging. De reden voor het protest is volgens hem: de aanwezigheid van nitraat in het grondwater wordt toegeschreven aan boeren die overmatig kunstmest gebruiken.
De aankondiging en beelden van het protest zijn te vinden op de Facebookpagina van de boerenvereniging van Mecklenburg-Voor-Pommeren. Een video van de demonstratie toont slogans die niets met COVID-19 te maken hebben: “Keine Salat ohne Nitrat”, “geen sla zonder nitraat” en “Der Boden ist unsere Lebensgrundlage”, “De bodem is ons levensonderhoud”. Het woord COVID-19 of de verwijzing naar vaccinatie komen nergens voor.
Een rapport van de Europese Commissie over het gebruik van nitraat in de landbouw toont aan dat Duitse boeren buitengewoon veel kunstmest gebruiken.
AFP Factcheck verifieerde eerder de bewering dat het Canadese Vrijheidskonvooi in 1999 “voorspeld” werd in een aflevering van de Simpsons.
