Scroll Top

Faktencheck: Sinn Hënn a Kazen eng “Katastroph” fir d’Biodiversitéit an d’Klima?

Faktencheck: Sinn Hënn a Kazen eng "Katastroph" fir d'Biodiversitéit an d'Klima? - Featured image

Author(s): RTL Lëtzebuerg

Wéi d’COP28, déi alljärlech UN-Klimakonferenz, am Dezember 2023 zu Dubai op en Enn goung, sot de Politolog François Gemenne, Member vun der intergouvernementaler Expertegrupp fir Klimachangementer (IPCC), Mëtt Dezember an enger Emissioun vun der franséischer Chaîne LCI, dass “d’Kaz eng Katastroph fir d’Biodiversitéit” an den Hond eng “Katastroph fir d’Klima” wär. Äusserungen, déi bei villen Internetnotzer, awer och bei der SPA an e puer politesche Perséinlechkeeten hefteg Reaktiounen ausgeléist hunn.

“De François Gemenne, Member vum IPCC, erkläert eis, dass Hënn a Kazen ëmbruecht musse ginn, fir de Planéit ze retten”, “No Meenung vum IPCC […] wär de Besëtz vun enger Kaz an engem Hond ëmweltschiedlech an eng Katastroph fir d’Äerd” – dat si Kommentaren op X (1, 2, 3), fréier Twitter, souwéi Facebook (4, 5, 6), wou sech Internetnotzer Mëtt Dezember 2023 iwwer eng kierzlech Interventioun vum François Gemenne, Member vum IPCC, an enger Emissioun op LCI skandaliséiert gewisen hunn.

Den 13. Dezember 2023 sot de Professer fir Ëmweltgeopolitik op der Sciences Po an enger Diskussioun iwwer d’Auswierkunge vu Kazen op d’Biodiversitéit um Plateau vum Noriichtesender (Link archivéiert): “Wëllt Dir d’Wouerecht? Sidd Dir bereet, mat Uriff an onzefriddene Courriere vu Spectateuren iwwerheeft ze ginn? Jo, d’Kaz ass eng Katastroph fir d’Biodiversitéit, den Hond ass eng Katastroph fir d’Klima. Mir schwätze just ni doriwwer.”

“Mir schwätzen ni doriwwer, well et a Frankräich méi Stéit gëtt, déi eng Kaz oder en Hond hunn, wéi Stéit, déi e Kand hunn. […] [Et ass eng Katastroph], well d’Kaz mat responsabel fir de Verloscht vun der Biodiversitéit a stättesche Gebidder ass, besonnesch well se Vullen oder kleng Mamendéiere jot”, sot de Fuerscher weider.

“An Hënn, virun allem grouss Hënn, sinn eng Klimakatastroph, well se gefiddert musse ginn, an haut gëtt e groussen Deel vun der Deforestatioun fir Notzplanze benotzt, déi als Déierefudder dénge wäerten”, huet hie bäigefüügt.

A senge Wierder huet de Fuerscher ni gefuerdert, Hënn a Kazen “ëmzebréngen”, wéi verschidden Internetnotzer behaapten, mee hien huet déi “wichteg sozial Funktioun” vu Kazen an Hënn betount.

Duerno hunn nieft der Déiereschutzgesellschaft (Société protectrice des animaux – SPA), déi op X e kritesche Message (“Keen huet et bis elo gewot, den Déierefrënn d’Schold ze ginn. Elo ass et gemaach!”) publizéiert huet (Link archivéiert), och aner politesch Perséinlechkeeten, wéi de Florian Philippot, de President vun der franséischer rietsextreemer Beweegung “Les Patriotes”, op der selwechter Plattform en angeeblechen déierefeindlechen Narrativ verurteelt, deen dorop eraus wier, “d’Mënsche sou wäit wéi méiglech ze entsozialiséieren, bis hin zum Ewechhuele vun hiren Hënn a Kazen, am Numm vum ‘Klima’ an natierlech fir eist ‘Wuel’!”

Den Dag no senger remarkabeler Interventioun huet de François Gemenne seng Wierder an der Emissioun “Quotidien” (Link archivéiert) widderholl an ënner anerem erkläert, dass hie vill Mordmenace vun Déiereschützer kritt hätt. “Ech bedauere wierklech d’Ausmooss vun dëser Polemik. […] Soubal mir dorop hiweisen, dass esou en Déier en CO2-Foussofdrock huet, fille sech d’Mënsche perséinlech ugegraff a soen: ‘Aha, dat ass, wéi wa mir d’Hënn ausrotte wéilten.’ Et geet drëms, eisen CO2-Bilan unzëerkennen an ze gesinn, wat mir maache kënnen, fir en ze verbesseren.”

Wéi eng Rei Experte fir Déierefudder an Experte fir den Afloss vu Kazen op d’Déierewelt der AFP matgedeelt hunn, mussen d’Aussoe vum François Gemenne däitlech nuancéiert ginn.

“Déi grouss Kuerzfaassunge [vum François Gemenne iwwer Kazen als Raubdéier] féieren dozou, dass de Message schlussendlech falsch ass”, sot d’Elsa Bonnaud, wëssenschaftlech Professesch op der Université Paris-Saclay, déi sech mat den Auswierkunge vu Kazen op d’Biodiversitéit befaasst, de 15. Dezember 2023 géintiwwer der AFP.

D’Anne-Laure Dugué, Responsabel vum Déiereschutzprogramm vun der Ligue de protection des oiseaux (LPO), sot den 20. Dezember 2023: “D’Kaz ze beschëllegen an ze soen, dass d’Biodiversitéit wéinst hir a Gefor ass, ass eng enorm verkierzt Duerstellung, déi mir als LPO net maache wëllen.”

“Fir den Hond, wann een déi [ekologesch] Auswierkungen unhand vun der Liewenszyklusanalys betruecht, ass ee wäit vun enger Katastroph ewech”, sot de Sébastien Lefebvre, Dozent fir Déierefudder bei VetAgroSup, den 19. Dezember 2023 géintiwwer der AFP.

“Wann een e klengen Chihuahua huet, dee mat Dréchefudder gefiddert gëtt, wäert et e klengen Impakt hunn, awer wann een e Bernhardiner huet, deen dagdeeglech ee Kilo Rëndsfilet ësst, wäert et e groussen Afloss hunn”, sot d’Charlotte Devaux, Déierendoktesch an Ernierungsexpertin, der AFP den 20. Dezember 2023.

RTL© AFP

Dréchefudder fir Hënn, dat aus bestëmmte Fleeschnieweprodukter besteet, déi net fir d’mënschlech Consommatioun geduecht sinn

D’Ëmweltauswierkunge vun Hondsfudder sinn zënter ville Jore Géigestand vu wëssenschaftlechen Diskussiounen.

Am Joer 2009 huet d’Buch “Et ass Zäit, den Hond ze iessen” vum Brenda a Robert Vale bei Déierebesëtzer fir Opreegung gesuergt, well si dorausser geschloss hunn, dass den enorme Fleeschkonsum vun engem mëttelgroussen Hond de Planéit duebel sou staark beaflosst wéi en SUV, deen iwwer 10.000 Kilometer fiert.

“Dëst Buch war dat éischt, dat sech mat dem ekologesche Gewiicht vu Foussofdréck befaasst huet, fir se vun de Foussofdréck vum Mënsch ze ënnerscheeden. Et gouf heefeg zitéiert a gëtt [dacks] als Etüd presentéiert, obwuel et sech ëm e Buch handelt, dat net vu Fachkolleege iwwerlies gouf”, faasst d’Charlotte Devaux zesummen.

Den Ausdrock “Foussofdréck” – am Englesche “Pawprints” – ass eng Ofkierzung fir “Footprints” (wuertwiertlech “Foussofdréck”), e Begrëff, dee fir d’Bezeechnung vun Ëmweltauswierkunge benotzt gëtt.

Enger AFP-Meldung vum Mäerz 2021 (Link archivéiert) no huet de Gregory Okin, Professer op der University of California zu Los Angeles, an enger Etüd, déi zënter hirer Publikatioun am August 2017 (Link archivéiert) als Quell genotzt gouf, 160 Millioune Kazen an Hënn an den USA fir 25 bis 30 Prozent vun den Ëmweltauswierkungen, déi op d’Fleesch-Consommatioun an den USA zeréckzeféiere sinn, responsabel gemaach. Dat si 64 Milliounen Tonnen CO2 oder d’Fuere vu ronn 13 Milliounen Autoen bannent engem Joer.

“Zuelräich Etüden – déi vum Gegory Okin abegraff – baséieren op der Method, déi beseet: ‘Hënn iesse sou vill Kilokalorie pro Dag, Dréchefudder bestoend aus sou vill déieresche Produiten, dass d’Déiere sou vill déieresch Produite pro Joer friessen'”, sot d’Charlotte Devaux.

Wéi de Sébastien Lefebvre erkläert, hunn “eng Rei vu Publikatioune vu Persounen […], déi sech mat [Déierefudder] net auskennen, Hond a Kaz als Fleeschfrësser duergestallt. Wat haut, ofgesi vum Iessen, dat se vun de Besëtzer kréien, komplett falsch ass a souguer ekonomeschen Onsënn duerstellt.”

“An Dréchefudder gëtt et sougenannt Nieweprodukter. Et gëtt e bësse Fleesch, wat awer kee Filet ass, mee vill Saachen, déi mir als Mënschen net iessen: Träipen, Häerz, mannerwäertegt Fleesch (virun allem verschafften déieresch Eewäisser)… Et handelt sech ëm äusserst interessant Närstoffer, déi awer haut, mat der Entwécklung vun de Praktiken an de räiche Länner, Quelle sinn, déi [vum Mënsch] iwwerhaapt net méi consomméiert ginn”, erkläert den Expert.

Wéi de Syndicat des Industries françaises des coproduits animaux (Sifco) op senger Internetsäit detailléiert duerleet (Link archivéiert), enthält Dréchefudder fir Hausdéieren Ingredienten, déi aus dësen net Déierendeeler, déi net fir déi mënschlech Consommatioun geduecht sinn, stamen, wéi verschafften déierescht Eewäiss vu Gefligel, Schwäin, Rand oder Gréiwe vu Schwäin oder Rand.

An der Praxis handelt et sech also ëm Fleesch, dat net fir déi mënschlech Consommatioun optiméiert gëtt, wat de Sébastien Lefebvre zu der Aschätzung bréngt, dass, wann et muer keen Déierefudder méi géif ginn, “mir mat Sécherheet weiderhin Fleesch iesse géifen a genee déi selwecht Unzuel un Déiere schluechte géifen, ausser dass mir méi ewechgeheien géifen an eist Fleesch méi deier wär.”

Tatsächlech hunn d’Berechnunge vun der Etüd vum Gegory Okin op “ville falschen Hypotheese” baséiert, sou d’Kelly Swanson, Professesch fir Déierefudder op der University of Illinois, déi am Mäerz 2021 vun der AFP zu dësem Sujet befrot gouf.

RTL© AFP

Ënnerschiddlecht ekologescht Gewiicht vu Land zu Land

Zënter dëser Etüd aus dem Joer 2017 goufe weider Fuerschungsaarbechten zu den CO2-Auswierkunge vun Hausdéieren duerchgefouert (Link archivéiert). Ënner anerem ënner Berécksiichtegung vum Liewenszyklus, dat heescht de globalen Ëmweltauswierkunge vun Hausdéierefudder, vun der Collecte vun den Ingrediente bis bei d’Utilisatioun, d’Hierstellung vum Fudder a vun der Verpackung abegraff. Dat schreift och d”Fédération européenne de l’industrie des aliments pour animaux de compagnie (Fediaf) op hirer Internetsäit (Link archivéiert).

“Wann ee sech d’Auswierkungen unhand vun der Liewenszyklusanalys ukuckt, si mir wäit dovun ewech, eng Katastroph ze erliewen. Fir e 15 Kilo schwéieren Hond, deen an Frankräich mat Dréchefudder gefiddert gëtt – e Fudder, dat 90 Prozent vun den Hënn [am Land, nom Joresrapport 2022 vun der Facco – Chambre syndicale des fabricants d’aliments pour chiens, chats, oiseaux et autres animaux familiers] kréien -, läit dat bei 130 Kilo CO2 pro Joer. Fir eng Kaz, déi mat Dréchefudder gefiddert gëtt, wäerte mir ongeféier 40 bis 50 Kilo CO2 pro Joer hunn. Mir sinn also wäit vun dem duerchschnëttlechen CO2-Ausstouss vun engem Fransous vun 10 Tonne pro Joer ewech”, sot de Sébastien Lefebvre.

Nieft der Gréisst vun engem Déier, déi en Afloss op d’Quantitéit vum Fudder, dat muss zou sech geholl ginn, huet, gëtt et och nach grouss geografesch Ënnerscheeder bei der ekologescher Belaaschtung duerch d’Consommatioun vun Hausdéieren, wéi de Professer Pim Martens vun der Universitéit Maastricht am Mäerz 2021 der AFP géintiwwer betount hat. Hien hat ënnerstrach, dass “an e puer Länner wéi Holland Fleesch fir d’Consommatioun duerch Déiere produzéiert gëtt.”

Enger Etüd aus dem Joer 2019 no (Link archivéiert) emittéiert en duerchschnëttlechen Hond am Laf vu sengem Liewe 4,2 bis 17 Tonnen CO2, wann en an Holland lieft, 3,7 bis 19,1 Tonnen a China, awer just 1,5 bis 9,9 Tonnen a Japan.

“Et muss doru rappelléiert ginn, dass de gréissten Impakt vun engem Hausdéier [a Bezuch op d’CO2-Emissiounen, Um. v. d. Red.] d’Ernierung ass. An dass d’Fudder, dat am mannsten Impakt huet, Dréchefudder ass, am beschten net mat Rand oder Hammel, mee mat Hong oder Schwäin”, faasst d’Charlotte Devaux zesummen.

Allerdéngs sief dorun erënnert, dass d’Benotze vu BARF-Fuddermëttel – enger Ernierung, déi op roudem Fleesch baséiert an dohier enger Portioun fir en Hausdéier entsprécht – bei enger Rei Besëtzer “eendeiteg de Géigendeel vum ekologeschen Trend” ass.

De Sébastien Lefebvre huet bäigefüügt: “Aus klimatescher Siicht ass dat eng Anomalie, well e 15 Kilo schwéieren Hond ongeféier déi selwecht Quantitéit Fleesch friesse wäert wéi e Mënsch. Et wäerten ongeféier 1,3 Tonnen oder 2 Tonnen CO2 pro Joer sinn.”

Béid Experten hunn awer och dorun erënnert, dass dës Aart vun der Ernierung am haitege Frankräich kloer an der Minoritéit ass, well Hënn consomméieren zu 94,6 Prozent Dréchefudder, sou de Facco-Joresrapport 2022.

RTL© AFP

Impakt vu Kazen op Biodiversitéit schwéier ze quantifizéieren

Den Impakt vu Kazen op déi biologesch Villfalt a stättesche Gebidder si méi geréng wéi bei aneren Haaptursaachen.

“Op de Kontinenter, an de Stied, ass déi kënschtlech Natur d’Haaptursaach fir de Verloscht vu Biodiversitéit: Urbaniséierung, Fragmentatioun vum Liewensraum… alles dës si Changementer vun der Flächennotzung. Dat sinn déi zwee entscheedend Facteuren”, huet d’Elsa Bonnaud, wëssenschaftlech Professesch op der Université Paris-Saclay a Spezialistin fir den Afloss vu Kazen op Biodiversitéit, betount.

“Et gëtt nach vill aner Grënn fir de Verloscht vun der Aartevillfalt, dorënner zwee grousser: Eis Method vun der Agrikultur an déi intensiv Urbaniséierung, déi maachen, dass d’Fauna a grousse Schwieregkeeten ass”, huet d’Anne-Laure Dugué, Responsabel vum Programm “Faune en détresse” bei der LPO, bäigefüügt.

“De Juegdinstinkt vu Kaze kënnt dobäi, virun allem a Gebidder, an deenen d’Urbaniséierung schonn dozou féiert, dass d’Gebidder fir d’Biodiversitéit limitéiert sinn”, huet d’Expertin weider gesot an huet op d’Schwieregkeet higewisen, dëst Phenomen tëscht Hauskazen, Stroossekazen a wëlle Kazen (Hauskazen, déi an d’Wildnis zeréckkomm sinn) genee ze bezifferen.

Der Anne-Laure Dugué no sinn  an de siwen Opnamezenteren vun der LPO a Frankräich ronn 11 Prozent vun den Déieren, déi opgeholl goufen, “duerch Kazen dohi komm, woubäi 90 Prozent Vullen an 10 Prozent Mamendéiere” sinn.

Och d’Elsa Bonnaud huet op d’Schwieregkeet higewisen, d’Auswierkunge vu Kazen op Vullen an aner Mamendéieren ze quantifizéieren. “Et gëtt Etüden an Experimenter, déi mat Kameraen duerchgefouert goufen, déi u Kaze befestegt goufen, fir eng besser Virstellung [vun dem Phenomen] ze kréien, awer well et sech ëm e Raubdéier handelt, dat d’Partikularitéit huet, Déieren ëmzebréngen, ouni d’Zil ze consomméieren, ass eng genee Schätzung net méiglech.”

Wéi op der Internetsäit vum Museum of Natural History (Link archivéiert) beschriwwen, huet eng Etüd aus dem Joer 2013 (Link archivéiert) geschat, dass Hauskazen, déi an den USA fräi ëmhier lafen, all Joer 1,4 bis 3,7 Millioune Vullen a 6,9 bis 20,7 Millioune kleng Mamendéieren ëmbréngen.

RTL© AFP

Raubkaze si fir d’Biodiversitéit op den Insele vill méi geféierlech

Virun allem, wéi d’Institutioun erkläert, war d’Aféierung vun der Kaz a vulnerabel Liewensraim wéi dem Kerguelen-Archipel “desastréis fir endemesch Populatiounen”, wärend d’Kaz e “Raubdéier ënner villen” a Gebidder bleift, an deene se keng invasiv Spezies ass, wéi z.B. op dem Land a Frankräich, wou et der Facco no am Joer 2022 ronn 15 Milliounen Hauskaze gouf (Link archivéiert).

D’Elsa Bonnaud huet de groussen Ënnerscheed tëscht den Affer vu Kazen op de Kontinenter an op den Inselen ënnersicht. “D’Kaz ass zum Deel fir de Réckgang vun der Unzuel vu Spatzen, Routbrëschtercher an änleche Vulle responsabel, awer duerch si ass net eng Zort op de Kontinenter verschwonnen.”

“Well Kaze viru Kuerzem op d’Insele komm sinn (op der Evolutiounsskala), war se – zesumme mat anere Mamendéieren – fir d’Aartestierwe responsabel. Haaptsächlech Mieresvullen, vun der Albatros-Famill. Wärend op de Kontinenter, wou se säit méi wéi zéngdausende vu Jore present ass, e Prozess vu Co-Evolutioun tëscht de Raubdéieren an de gejoten Déiere méiglech ass”, sou d’Expertin weider.

Net ouni op e potenzielle Risiko hinzeweisen: “Ëmsou méi Mënschen et gëtt, ëmsou méi Hauskaze gëtt et. Wann een d’Kazepopulatioun net op d’mannst duerch Sterilisatioun ënner Kontroll bréngt, wäerte se op munche Plaze mat villen Haus- a wëlle Kazen an der Natur friessen. A well se onofhängeg vum Honger joen, kann dat zu engem grousse Populatiounsréckgang féieren. Et kéint eng Katastroph ginn, wa mir et zouloossen, dass mir der genuch hunn a se net steriliséieren […] Awer dat ass am Moment net de Fall.”

Fir d’Joe vu wëllen Déieren duerch Kazen ze reduzéieren, encouragéiert d’LPO op hirer Internetsäit (Link archivéiert) “déi allgemeng Steriliséierung vun Hauskazen, Stroossekazen a wëlle Kazen, d’Verbesserung vun der Identifizéierung an der Iwwerwaachung vun Hausdéieren”, souwéi d’Opklärung a Sensibiliséierung vu Kazebesëtzer iwwer hiren Impakt op wëll Déieren, andeem se hinne speziell Ariichtungen oder Rotschléi virschléit, fir dass Kaze manner a Privatgäert op Juegd ginn.

“D’Mënsche ginn och opgefuerdert, no staarkem Reen hir Kazen net direkt erauszeloossen, mee zéng Minutten, eng véierel Stonn ze waarden, fir dass sech d’Déieren erhuele kënnen”, huet d’Anne-Laure Dugué bäigefüügt.

Den Donnéeë vun der Europäescher Kommissioun no, déi am Dezember 2023 nei Reegelen a Saachen Déiereschutz virgeluecht huet, besëtzen d’EU-Bierger “méi wéi 72 Milliounen Hënn a méi wéi 83 Millioune Kazen”, wat engem geschate Joresëmsaz vun 1,3 Milliarden Euro entsprécht.

D’Zuucht ass fir 12 Prozent vun den Zäregasen, déi vum Mënsch verursaacht ginn, responsabel, an hiren Impakt op d’Klima wäert sech verschäerfen, wann näischt ënnerholl gëtt, well déi weltwäit Nofro no Fleesch klamme wäert, sou e Rapport vun der Landwirtschaftsorganisatioun vun de Vereenten Natiounen (FAO) (Archiv), deen den 8. Dezember 2023 publizéiert gouf.

Fir d’Emissiounen an dësem Secteur ze reduzéieren, recommandéiert d’UN-Agence virun allem eng Hausse vun der Produktivitéit an der kompletter Ketten, eng Ëmstellung beim Déierefudder an eng Verbesserung vun der Gesondheet vun den Déieren. Se ernimmt och d’Reduzéierung vum Fleeschkonsum an de räiche Länner als eng Méiglechkeet, awer mat limitéierten Auswierkungen.

Dësen AFP-Artikel gouf vun RTL op Lëtzebuergesch iwwersat.

Fact Checker Logo
Ursprénglech hei publizéiert.