Bréissel, 3. Mee – Eng Analys vun 225 hollänneschsproochegen ëffentlechen Telegram-Kanäl aus rietsextremen a verschwörungstheoretesche Milieuen, vun deenen eng Rei an der Belsch ugesidelt sinn, weist de fléissenden Iwwergang vun Desinformatioun a Connectioun mat der Covid-19 Pandemie a pro-russescher Krichspropaganda. Dës Enquête vun EDMO BELUX weist och, wéi sech dës Phenomeener an ee globalen Trend, d’Narrativen zu dësen zwee Theemen aneneefléissen ze loossen, afüügt.
Virum Hannergrond vun engem néien Héichpunkt vun der Desinformatioun, wéi de Krich an der Ukrain ugefaangen huet, a baséierend op den Erfarunge vun der vum Coronavirus ausgeléister Infodemie an d’Verbreedung vun internationalen Desinformatiounsnarrativen, hu sech d’VUB an den EU DisinfoLab zesummegedoen, fir ze analyséieren, wéi dës global Trends an der Belsch ëmgesat goufen, besonnesch an den hollänneschsproochegen ëffentlechen Telegram-Kanäl.
Am éischten Deel vun der Etude hunn d’Fuerscher eng vergläichend Analys vun den op Tatsaache berouenden Desinformatiounen iwwer de lafende Konflikt a verschiddene Länner, Sproochen a Plattformen duerchgefouert. Vu Verschwörungsbehaaptunge bis hin zu Clickbait hunn d’Fuerscher Ähnlechkeete fonnt tëschent den Erzielungen, déi iwwer d’Covid-19 Pandemie an déi russesch Invasioun an der Ukrain verbreet goufen.
En éischt gemeinsam Narrativ bréngt d’Gefill zum Ausdrock, datt d’Situatioun (sief et de Krich oder de Virus) ausser Kontroll geroden ass. Erfonnte Behaaptungen iwwer ee vun den Ukrainer verübte Vëlkermord erënneren un d’Verbrieche géint d’Mënschlechkeet, un d’Uschëllegungen, datt d’Pandemie an d’Hierstellung vun de Covid-19-Impfstoffer angeeblech geplangt goufen. D’Erënnerungen un den Naziregimm hu vill Leit dozou verleet, de Begrëff an ofwäertender Weis ze benotzen: vun der Bezeechnung vun der Invasioun als „Entnazifizéierungsmissioun” bis hin zur Gläichsetzung vum Traitement vun den Ongeimpfte mat de verfollegte Judden. Verschwörungstheorië gëtt et dëser Deeg am Iwwerfloss. Si fanne bei gewësse Bevëlkerungsgruppen Uklang, déi warscheinlech dovunner iwwerzeegt sinn, datt et an der Ukrain vun den USA finanzéiert Biolaboratoirë gëtt an datt Covid-19 an engem Laboratoire zu Wuhan kënschtlech hiergestallt gouf. Déi selwecht Mentalitéit féiert zur Negatioun vun Tatsaachen an zur Verharmlosung vu Krichs- a Virusaffer.
D’Maria Giovanna Sessa, leedend Fuerscherin beim EU DisinfoLab a Co-autorin vun der Etude, huet ugemierkt: „Politesch an international Krise kënnen d’Basis fir eng Informatiounskris sinn. De momentane Krich an der Ukrain, den sech un d’Infodemie iwwer Covid-19 uschléisst, weist, wéi Desinformatiounsnarrativen zesummelafe kënnen.”
Den zweeten Deel vum Rapport enthält eng Analys vun den narrative Signaler an 225 hollänneschsproochegen ëffentlechen Telegram-Kanäl, déi sech op rietsextrem a verschwörungstheoretesch Communautéite bezéien. Dës Analys reflektéiert international Trends a weist, datt nei Narrative ronderëm de Krich an der Ukrain opkommen, awer och, datt de festgefuerenen Discours iwwer d’Coronavirus-Pandemie weidergefouert gëtt. D’Existenz vu verschwörungstheoreteschen Narrativen, wéi z. B. d’Behaaptung, d’Vereenegt Staaten hätte Biolaboratoiren an der Ukrain ageriicht, däit op eng Widderhuelung vun Narrativen hin, déi an der Vergaangenheet schon eemol Erfolleg haten. Dat deit dorop hin, datt de Wiessel vun der Approbatioun vu Coronavirus-Verschwierungen zur Krichspropaganda ee Kärstéck an engem vill méi laangem Prozess vun der narrativer Entwécklung an de soziale Medien ass. Ee wichtegt Resultat vun dëser Etude ass, datt Desinformatioune previsibel Elementer enthale mussen, déi ëmmer nees widderholl ginn, fir ze bestoen an sech ze verbreeden. An datt Tournuren an Innovatioune mussen agefouert ginn, fir mat de sech séier changéierenden externen Ereegnesser kënne matzehalen.
Fir den Tom Willaert, Co-auteur vun dëser Etude a Post-Doktorand un der VUB, „sinn dës Ereegnesser just een éischte Schrëtt. Eis Fuerschung weist, datt sech déi ëffentlech Kanäl op pro-russesch Krichspropaganda ëmgestallt hunn an datt dës Ëmstellung ee Kärstéck an engem lafende Prozess vun der narrativer Evolutioun ass. Elo brauch et geneeër Ënnersichungen, fir d’Ënnerstëtzung fir dës Desinformatiounen an hir Auswierkung op d’Gesellschaft besser ze verstoen.”
Déi komplett Etude ass op der EDMO BELUX Websäit verfügbar (de Link ass ab dem 3. Mee aktiv): https://belux.wpengine.com/from-infodemic-to-information-war. Den EDMO BELUX Hub begréisst déi weider Zesummenaarbecht mat de Journalisten an Akademiker, fir dës Theema nach méi ëmfaassend ze verschaffen.
Fir d’Trisha Meyer, Koordinatorin vum EDMO BELUX Hub un der Vrije Universiteit Brussel, „erfuerdert dës Aarbecht ee communautéitsbaséiert Netzwierk, fir géint Desinformatioun virzegoen, well dës grenz- a sproochiwwergräifend verbreet gëtt. Bei EDMO BELUX wäerte mir zesumme mat eise Partner d’Taktiken an d’Léisunge fir d’Bekämpfung vun Desinformatioun an der Belsch an zu Lëtzebuerg weider erfuerschen.”
Wat ass EDMO BELUX?
EDMO BELUX ass en Hub, deen d’Phenomeen vun der Desinformatioun an der Belsch an zu Lëtzebuerg erfuerscht an dokumentéiert. Zu dësem Zweck verëffentlecht d’Plattform Faktenchecks a fënnef Sproochen, féiert OSINT (open source intelligence) Enquêten iwwer Desinformatiounscampagnen duerch, entwéckelt an implementéiert Mediekompetenzaktivitéiten um Gemengenniveau an dräi Sproochen a liwwert communautéitsiwwergräifend Publikumsstudien iwwer d’Auswierkung vun Desinformatiounscampagnë souwéi järlech Bewäertunge vun der Wierksamkeet vun de Reaktioune vun der Plattform op Desinformatioun.
EDMO BELUX ass eng communautéitsiwwergräifend, méisproocheg Zesummenaarbecht tëschent der Vrije Universiteit Brussel, der Université Saint-Louis – Bruxelles, Mediawijs, dem EU Disinfolab, Agence France-Presse, RTL Lëtzebuerg an dem Athens Technology Center.
EDMO BELUX gëtt vun der Europäescher Kommissioun ënnert der Grant Agreement Number INEA/CEF/ICT/A2020/2394296 finanzéiert.
De EDMO BELUX-studie “Vun Antivax bis Krichspropaganda” was te zien in de juni 2022-editie van de RAN Spotlight. Lees het hier (in het Engels).