Een afbeelding die twee screenshots vergelijkt waarvan wordt beweerd dat ze beide uit het AD komen, werd hiergedeeld op Facebook.
Fact Check
Verschillende gebruikers op sociale media beweren sinds half mei dat de Amerikaanse oud-admiraal Eric Olson te zien is op een foto tussen gevangengenomen Oekraïense soldaten bij de Azovstal-fabriek. Dit is niet waar. De originele foto verscheen een maand vóór de overgave van Azovstal-verdedigers in de Russische media zonder enige vermelding van Olson. Olson heeft zelf tegen AFP bevestigd dat hij zich bevindt in de Verenigde Staten. Bovendien heeft het Amerikaanse ministerie van Defensie bevestigd dat de voormalige admiraal al meer dan tien jaar met pensioen is.
“Nadat Biden zijn toespraak had beëindigd, draaide hij zich om en probeerde hij een niet-bestaand persoon een hand te schudden. Daarna dwaalde hij wat verward rond”, valt te lezen in deze tweetvan 15 april met een korte video van de Amerikaanse president.
“Dan hebben ze bewust de Nederlandse burger voorgelogen. Een prik van 12% is zo goed als geen bescherming”, luidt een tweetvan 5 mei 2022, meer dan 1600 keer geretweet. Samen met andere berichten op sociale media zoals op Facebooken weblogsverwijzen de publicaties naar de zogenaamde “Pfizer papers”.
“Dit is echt super glas! Een explosie met een schokgolf zo hevig dat het auto’s omver werpt, maar alle ramen op slechts enkele meters afstand zijn nog gewoon heel!” luidt dezetweet met een foto van gekantelde auto’s en Engelse tekst met een soortgelijke sarcastische toon van 23 april, 47 keer geretweet. De foto verscheen ook in Nederlandse berichten op andere sociale platforms zoals Facebook (hier, hier, hier) en het werd ongeveer 19.000 keer bekeken op Telegram.
Een verhaal met misleidende cijfers over de procedure die nodig zou zijn om grondstoffen te verkrijgen voor de batterijen van elektrische auto’s is sinds begin mei ruim 1000 keer gedeeld op sociale media. Een woordvoerder van Caterpillar (een fabrikant van zware machines) en onderzoekers bevestigen tegen AFP dat de cijfers niet kloppen.
“Verkiezingsfraude in Frankrijk? Presentator Jean Baptiste kondigt voor Le Pen 13.899.494 stemmen aan. Dan stijgt het aantal stemmen voor Le Pen naar 14.432.396 stemmen aan het einde van het filmpje. Einduitslag: Macron 18.779.641 en Le Pen 13.297.760 stemmen”, luidt ditbericht op Twitter van 26 april, 145 keer geretweet. De tweet bevat een fragment van een uitzending van de Franse tv-zender France 2 waarin de inkomende resultaten van de tweede ronde van de Franse presidentsverkiezingenworden besproken op 24 april 2022.
“De eerste bewijzen van verkiezingsfraude zijn in Frankrijk ook al gevonden. De stembiljetten voor #LePen zaten in speciale enveloppen en waren opzettelijk bevuild en gescheurd waardoor ze ongeldig verklaard worden”, luidt deze tweet met een video van 2 mei 2022 die meer dan 270 keer is geretweet. In de video zien we een persoon achtereenvolgens drie brieven openen met verkiezingsprogramma’s voor de twee kandidaten in de tweede ronde van de verkiezingen: de centristische zittende president Emmanuel Macron en de extreemrechtse uitdager Marine Le Pen. Hij merkt op dat alle drie de stembiljetten met de naam van Le Pen een klein scheurtje hebben op dezelfde plek.
Deze valse bewering is vergelijkbaar met andere berichten die zijn ontstaan sinds de Russische invasie van Oekraïne die onterecht de indruk wekken dat westerse media berichtgeving over het conflict verzinnen.
“De Oekraïense televisie toonde beelden van Oekraïense soldaten die lijken aan het leggen waren in Bucha”, luidt de omschrijving van deze tweet (hier) uit begin april 2022 , die tientallen keren geretweet is. In de video van 14 seconden zijn militairen te zien die met behulp van kabels lichamen verplaatsen. Volgens de tweet kan aangenomen worden dat de beelden “per ongeluk” gepubliceerd zijn, wat suggereert dat het om een enscenering gaat.